Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
OkresKsięstwaWarszawskiego,nowegopaństwapowstałegoniczymfe-
nikszpopiołówwwynikuzłamaniapotęgiPrusprzezNapoleona,odpoczątku
skupiłnasobieuwagę.Krótkie,aczniezwykletreściwewwydarzenialosy
Księstwawzbudzałyniezmienniezainteresowaniezarównowśródludziówcze-
snych,jakinastępnychpokoleń.Nowemupaństwupoświęciliwielerozważań
naukowcy,zwłaszczahistorycy.Jednakkoncentrowałysięonewokółdziałań
politycznych,nowoczesnegoprawodawstwa,jakieprzyniesionezostałona
bagnetachWielkiejArmii,koncepcjiniepodległościowychczyteżlegendy
napoleońskiej.Zainteresowanieowoznalazłoodzwierciedleniewbogatej
literaturzeprzedmiotu.Kwestiegospodarczebyłyprzytymjakbypomijane,
pozostawałynauboczugłównegonurtubadań.
TymczasemwokresieKsięstwadokonałosięteżgwałtowneprzeobrażenie
gospodarki.Nowepaństwoznalazłosięwcałkowicieodmiennejsytuacji.
Blokadakontynentalna,podległośćinteresomFrancji,koniecznośćutrzymania
ogromnejarmii,załamanietradycyjnejgospodarkinastawionejnaeksport
płodówrolnych,główniezbóż,drogąmorską,próbazintegrowaniaodmiennych
systemówpodatkowo-skarbowychodziedziczonychpoPrusachiAustriii,na
dodatek,utratachłonnegorynkuwschodniego.Wszystkotowciągupięciulat
bytuKsięstwa,wlatach1807–1812.
Młodepaństwo,jegogospodarka,znalazłosięwarcyciekawympołożeniu.
ZiemiedoniegonależąceodmomentuprzejęciaichprzezzaborcówPrusy
iAustriębyłypoddawaneprzemianom.Zlikwidowanocałkowicieskostniałą
polskąadministrację,tradycyjnypolskifeudalizm,jegoprzeżytkiidostosowano
nowenabytki,naniemalkażdejpłaszczyźnie,doobowiązującegowPrusach
iAustriisystemupolityczno-gospodarczego.Wlatach1807i1809utworzono
znichnowepaństwo.Gospodarkanieznosipróżni,alesytuacjategopaństwa
byłanadzwyczajna.Przedjegokierownikami,przedresortamigospodarczymi,
przedekipąosobowości,któreprzystąpiłydoreformowaniafinansówidostoso-
wywaniaichdonowychwarunków,ukazałysięogromnewyzwania.
Wobecsłabościmieszczaństwanaziemiachpolskichzdecydowanywpływ
nazachodząceprocesygospodarcze,nakreowanieelementówmechanizmów
rynkowychmiałopaństwo.Właśnieonoodgórnie,zcentralipoczątkowo
zBerlinaiWiednia,anatępnieporoku1807zWarszawy,występowałojako
podmiotgospodarczyposzerzającrynekwewnętrznyorganizującwdobrach
narodowychkopalnie,huty,inwestującwdrogizarównolądowe,jakiwodne.