Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NatomiastRomowiepotrafiąutrzymywaćswojąetnicznośćpoprzezpowtarzal-
ność,oryginalnąwtórność,ciągłezapożyczanieelementówzeświatazewnętrz-
nego.Romowieprowadzązatemszczególnyrodzajpolitykizachowywaniaod-
rębności.Polegaonnaimitacjiniektórychistotnychzasad,wartościisposobów
działaniaspołeczeństwawiększościowego.Mimożeprzedstawionawtejformie
hipotezaStewartawydajesięintrygującąpropozycją,pozostawiawieleniejas-
ności.Zkoncepcjiniewynika,którekonkretnewzorykulturyspołeczeństwa
większościowegosązapożyczaneipozwalająodtwarzaćwłasnąodrębnośćna
podstawietejwłaśniestrategii,aniskądbierzesięogromnespektrumromskich
formadaptacyjnych,zasadniczosięodsiebieróżniących.Rdzeniempropono-
wanegopodejściajestprzekonanie,żezainteresowanieadaptacjąRomówmusi
przedewszystkimwiązaćsięzbadaniemspołeczeństwawiększościowego,nie
tylkojegostosunkudomniejszościromskiej,aletakżesposobówrozumienia
ładuspołecznegostanowiącegoostatecznyfundamentwszelkichoczekiwań
formułowanychwobecRomów.Trudnoolepszypretekst,byodwołaćsiędo
tradycjiantropologiirefleksyjnej.
ZachowanieodrębnościprzezRomówuzależnionejesttakżeodistnienia
odczuciaobcościwumysłachiinstytucjonalizowaniagowpraktykachspołecz-
nychnie-Romów.Możnawięcpowiedzieć,żeRomowieposługująsięzapoży-
czonymisystemamiznaczeń,praktykiwartościspołeczeństwawiększościowe-
go,wktórymaktualnieprzebywająiwykorzystujągowsposóbpozwalający
podtrzymywaćpoczucieodrębnościorazzapewnićsobieniszęekologiczną
pozwalającąprzetrwaćekonomicznie.Wydajesięjednocześnie,żemyślenie
oromskiejadaptatywnościwyłączniewkategoriachetnicznegoinstrumentali-
zmuniepozwalanasatysfakcjonującewyjaśnienieuporczywegoutrzymywania
sięobustronnychdystansówemocjonalnych.Takżemojewłasneliczneobser-
wacjeczynionewtrakciebadańterenowychniepozwalająnasprowadzaniesy-
tuacjidoperspektywyzaproponowanejprzezJohnaL.ComarońaiJeanComa-
roń(2011),znanejjakokoncepcjanetnicznościsp.zo.o”iinnychklasycznych
koncepcjiwyjaśniającychzjawiskaetnicznezperspektywymaksymalizowania
korzyścimaterialnych.Zpunktuwidzeniaantropologapowyższerozważania
powinnyoznaczaćpoczątekszerszegoprojektubadańterenowychprowadzo-
nychwróżnychkontekstachspołecznych.Opisanewniniejszejksiążcebadanie
stanowielementtegorodzajuszerszegoprojektu.
WEuropieZachodniej,zwłaszczaobecnie,dyskusjaopolitycewobecRo-
mówwpisujesięwbardziejogólnesporytoczonewokółideiwielokulturowości
isytuacjitzw.nowychmigrantów.SporaliczbabadaczyopisujeRomówjako
mniejszość,którazasadniczo,mimopewnejmimikry,niechcenwejść”dogłów-
negonurtuspołeczeństwawiększościowego,awkażdymrazieniechcezatracić
pewnychelementówodczuwanegowobecresztyspołeczeństwadystansuinie
zamierzarezygnowaćzniektórychspornychelementówtradycyjnegosposobu
życia(Gheorghe2013;Gmelch1986;Okely1983;Stewart1997;2013).Wkońcu
17
