Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXwiekuwWielkiejBrytaniinatymtlepojawiłsiębardzoważnydlarozwoju
antropologiiRomówklasycznyiobecnydodziśostryspórmiędzyTomasem
Actonem(1974,1985,2007)ijegozwolennikamiapodejściem,którenajlepiej
widocznejestwpracachJudithOkely(1983,1996,2005).Istotasporujestwciąż
aktualnaiodnosisięnietylkodosytuacjinaWyspachBrytyjskich,aletakżedo
większościspołeczeństw,wśródktórychżyjąRomowie.Mimowszechobecnego
stosowaniapraktykpolitycznejpoprawności,wyraźniewidać,żezasadniczym
problememwspółczesnychEuropejczykówsąkontrowersjedotycząceistnienia
inaturyzjawiskagranicyetnicznejmiędzyRomamiinie-Romamiorazjego
etycznaocena.Spórjestbardzoemocjonalny.Narosłowokółniegowieletermi-
nologicznychiempirycznychnieporozumień,doktórychbędęsięstopniowo
odnosiłwdalszejczęścipracy.
Acton,pozostającważnąpostaciąświataakademickiego,przemawiazpo-
zycjizaangażowanegospołecznika.Jegopublicznewystąpieniaznanesązemo-
cjonalnegocharakteruiprzywiązaniadopewnychwartości.Generalniejest
zwolennikiempodejścianrównościowego”
,opartegonaniespecyficznejcharak-
terystycespołecznościromskich.WjegoopiniiRomowierzeczywiściedążądo
pełnegowejściadogłównegonurtuspołeczeństwa.Napotykająjednaknaogra-
niczeniazwiązanezpowszechnymwspołeczeństwiewiększościowymzjawi-
skiemdyskryminacjiiuprzedzeń.Actonpodkreślaszczególnietrudneelemen-
tysytuacjiRomówpoddanychogromnejpresjiasymilacyjnejorazichwysiłki
mającenaceluzachowaniewłasnejtradycji.Punktemwyjściaargumentacjijest
trudnydozakwestionowaniafaktwielkiejdysproporcjiwładzy,przewagi,jaką
społeczeństwowiększościoweposiadawzględemRomów.Gdydotegodorzuci
sięopisyróżnychformdyskryminacji,zjakimispotykająsięRomowie,granica
etnicznawydajesięprostąkonsekwencjąstygmatyzacji.
Okelynatomiasttraktujedyskryminację,rasizmiuprzedzeniajakozjawisko
genetyczniedrugorzędne(conieoznacza,żebrytyjskaantropologakceptuje
rasizmczydyskryminację),anawetwtórnewobecromskiejtendencjidody-
stansowaniasięodresztyspołeczeństwa.Zauważaona,żeliberałowiepolitycz-
niipedagodzyspołeczniczasem,zewzględunapełnionąprzezsiebiefunkcję
nmediatorów”zmianyspołecznej,zaprzeczająjakobydotejporyistniałyjakie-
kolwiekzasadyintencjonalnegopodtrzymywaniagranicyidystansuetniczne-
gopostronieRomów.Brytyjskaantropologprezentujezgromadzonywlatach
siedemdziesiątychmateriałempirycznydokumentującyfenomenromskiejkul-
turysymbolicznegoróżnieniasię,wjejopiniizasadzającejsięnatabuczystości-
-nieczystości.WedługOkelypodejmującpróbyrefleksyjnegorozumieniarelacji
Romówznie-Romamipowinnosięjerozważyćszczególniestaranie,zamiast
chowaćzazasłonąnmoralniesłusznej”politykispołecznej:
Czasamiopowiadasięfrazesyocygańskichtabuzwiązanychzeskalaniami,któ-
reprzezpedagogówsąniejasnouzasadnianejakoczęśćncygańskiejkultury”
,którą
18
