Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozstaniezsojusznikamiI:
ŚląskaPartiaLudowa
Do1918r.ŚPL,skupiającawokółsiebiegrupępolskojęzycznychmieszkań-
cówŚląskaCieszyńskiego,przeważniewyznaniaewangelickiego,reprezentowała
postawępatriotyzmuaustriackiegoigłosiłabliskośćkulturowąmieszkańców
regionuznarodemniemieckim.Obokpartiizapleczeorganizacyjneruchu
tworzyłZwiązekŚlązaków.PoupadkumonarchiihabsburskiejŚPLopowiadała
siępoczątkowo,podobniejakmiejscowiNiemcy,zaniepodzielnościąitzw.neu-
tralizacjąŚląskaCieszyńskiego.Jejprzywódca,JózefKożdoń,nauczycielwpol-
sko-niemieckiejszkoleutrakwistycznejwSkoczowie,posełdoŚląskiegoSejmu
KrajowegowOpawieiredaktorpolskojęzycznegotygodnikaDŚlązak”,został
podkoniec1918r.aresztowanyprzezpolskiewładzewojskoweiuwięziony
wKrakowie.MiesiącźniejzostałzwolnionyiudałsiędoCzechosłowacji.
Podjegowpływemwiosną1919r.ŚPLwkonikcieoŚląskCieszyńskiudzieliła
poparciastronieczechosłowackiej.
Zaangażowanieczęścipolskojęzycznychmieszkańcówpoichstroniebyło
dlaCzechówdużymatutem.Ślązakowcy,jaknazywanozwolennikówtegonurtu
politycznego,paradoksalnienajwiększympoparciemcieszylisięwewschodniej
częściŚląskaCieszyńskiego,nawiejskichterenachpowiatubielskiego,dlatego
odpoczątkuważnymdlanichpostulatembyłozachowanieniepodzielności
regionu.Częśćdziałaczyślązakowskichmusiałaschronićsięprzedpolskimi
bojówkamipoczeskiejstronieliniidemarkacyjnej.Podziałregionuogłoszony
28lipca1920r.pozostawiałwiększośćzwolennikówŚPLwPolsce,gdziedzia-
łalnośćtejpartiizostałazakazana.Poczechosłowackiejstroniegranicypoparcie
dlategostronnictwaniebyłoduże
1
.
FerdinandPelczauważył,żeślązakowcyiNiemcywyrażaligłośneprotesty,
aKożdońchciałprzekonaćrządczechosłowacki,abydomagałsięplebiscytu,
leczDrozpędzonejlokomotywyniedałosięjużzatrzymać
2
.29lipcaprzyjął
usiebietrzechdziałaczyŚPL,KarolaSmyczka,KarolaPawlasaiKarola
SikoręorazsprzyjającegoimczeskiegodziałaczaplebiscytowegoFrantiżka
1P
.Dobrowolski,UgrupowaniaikierunkiseparatystycznenaGórnymŚląskuiwCieszyńskiem
wlatach1918–1939,Kraków1972,s.49–78.
2F
.Pelc,OTěż{nsko:vzpom{nkyaúvahy,SlezskáOstrava1928,s.166–167.