Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Rozdział1
Ordoliberalizmstałteżwwyraźnejopozycjidowszelkichform
totalitaryzmu,nazizmu,faszyzmuikomunizmu,koncentrującsięna
kwestiiwolnościjednostkijakowartościautotelicznej,górującejponad
innymiwartościami.Kategorięrozumianoszeroko(równieżjako
wolnośćnarynku),niepodzielnie(niemożnarealizowaćwybranych
tylkojejwymiarów)iwpowiązaniuzodpowiedzialnościąjednostkiza
siebieiinnych.Podkreślaneprzezordoliberałówdwarodzajewolności:
ndo”inod”
,korespondowałyzpoglądaminawolnośćpozytywnąine-
gatywnąwrozumieniuopisanympóźniejprzezErichaFrommaiIsaia-
haBerlina.Wolnośćnarynkuograniczanajest-wedługorodolibera-
łów-przezdziałalnośćmonopoli,anarynkupracy-przezorganizacje
pracodawcówizwiązkizawodowe.
WilhelmRöpke,jedenzczołowychordoliberałów,przekonywał,
podstawęładugospodarczegotworzyantropologiczno-socjologiczny
fundament,przezktóryrozumiałogółwartościwyznawanychprzez
społeczeństwo.Podstawatajednocześnieoznacza,celemgospoda-
rowaniajestzapewnieniejednostkommożliwościrozwojuosobistego.
Ordoliberałowieosadzaliprocesygospodarowaniawszerokim
kontekścieładugospodarczego,podkreślaliteżjegowspółzależność
odinnychładów:społecznego,prawnego,politycznego.Abydobrze
zrozumiećprocesynarynkuimóctworzyćodpowiednieregulacje,nie
można,ichzdaniem,abstrahowaćodtychpowiązań.
Zakluczowąkonstatacjęordoliberałównależyuznaćprzekonanie
omożliwościpozytywnegowkładupaństwawtworzenieiutrzymanie
ładuinstytucjonalnego.Euckendowodził,żepolitykaleseferyzmunie
sprawdziłasię,arynekpozostawionysamsobieulegniezałamaniu.
Podobniekrytycznieoceniałchaotycznedziałaniapaństwaeryeks-
perymentów,jaknazywałokresmiędzywojenny.Jakoleknankryzys
społecznywspółczesności”
,atakrealialat40.zdiagnozowałRöpke,or-
doliberałowiezaproponowalipozytywnyprogramiklarownerecepty.
Wielezgłoszonychpostulatów-np.statusniezależnościbankucen-
tralnegoistworzenieurzęduantymonopolowego,otwartośćrynków
iintegracjawskalimiędzynarodowejzostałozrealizowanych,również
naszczeblueuropejskim.Zdzisiejszejperspektywywydająsięoczywi-
ste,aleówcześniewcaleoczywisteniebyły.