Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1.WSPÓŁCZESNEWYZWANIAPOLITYKIGOSPODARCZEJNAPOZIOMIEKRAJOWYM...
wykorzystującehipotezęrynkuefektywnego”.Przyjmującsłusznośćtakpostawionej
przyczynykryzysu,możnauznać,żedziałanierynkujestefektywne,kiedycenyofe-
rowanychproduktówwsposóbbardzoprecyzyjnyodzwierciedlająwszystkiemożliwe
dopozyskaniapublicznieinformacje,mającewpływnawartośćwycenypapierówwar-
tościowych,auzyskanestopyzwrotuzależneodpoziomupodejmowanegoprzez
inwestorówryzyka[Ratajczak,2012].Jeślizaśchodziorolępaństwawtymprocesie,
dostrzegaonpotrzebęjegooddziaływanianagospodarkę.
Wieluekonomistów[np.Harvey,2008;Kołodko,2010]uważa,żeźródłokryzysu
leżywneoliberalnymkapitalizmie.Twierdząoni,żekryzysniemógłzrodzićsięwkra-
jachzespołecznągospodarkąrynkową,którafunkcjonujechociażbywSkandynawii,
ajedyniewwarunkachneoliberalnegomodeluangloamerykańskiego.Zdaniemba-
daczykryzyswywołującytakostrywstrząsmógłnastąpićjedyniewskutekzaistnienia
wjednymczasiemieszankiwielupolitycznych,społecznych,technologicznychigos-
podarczychokoliczności.Moment,wktórymwszystkieztychczynnikówwzajemnie
zaczęłysięprzenikać,pokazującswojenajgorszeoblicze,spowodowałnawarstwienie
kryzysogennychzjawiskiprocesów[Przesławska,2012].Jaktwierdząbadacze,splot
tychczynnikówokazałsięniebezpiecznywprzypadkutypowejdlaneoliberalizmukom
-
binacjiwartości,instytucjiipolitykigospodarczej.Oneoliberalizmiejakostruktural-
nymźródlekryzysuprzekonującopisałrównieżJ.Żyżyński[2010],aprzyczynykryzysu
finansowegowtymnurciedoszukująsiętakżeW.M.Orłowski[2008]iD.Rosati[2009].
Zpunktuwidzeniarozważańprowadzonychwtejmonografiiszczególnieistotna
jesttoczącasięobecniedebatanatematgranicinterwencjipaństwaiskuteczności
mechanizmówrynkowych.Prowadzonaprzezwładzepolitykafiskalnamożemieć
bezpośredniwpływnadochódnettoprzezprojektowanieodpowiedniegosystemu
podatkowegoiświadczeńemerytalno-rentowych.Ponadtopolitykafiskalnamoże
równieżpośredniowpływaćnadystrybucjędochodówzapośrednictwemdwóchgłów-
nychkanałów.Popierwsze,możepowodowaćreakcjebehawioralneprzedsiębiorstw,
pracownikówikonsumentów,cobędziewpływaćnawynikigospodarczeidochody
rynkowe(tj.przedopodatkowaniemiskładkaminaubezpieczeniaspołeczne).Na
przykład,wyższetransferysocjalnelubpodatkimogązniekształcaćzachętydopracy,
zwiększaćbezrobocieizwiększaćnierównowagęnarynku(wdochodziebrutto)[Wil-
kin,2012].Podrugie,efektypośredniezależąrównieżodstabilnościfinansówpublicz-
nych,ponieważwysokidługpublicznyobciążawzrostgospodarczyinarażagospodarkę
naryzykogłębszejrecesjiwprzypadkuwystąpieniakryzysufinansowego.Ogólnie
rzeczbiorąc,pośrednieskutkiniektórychpolitykmogączęściowozrekompensować
bezpośredniwpływnanierównetraktowanie.Wzwiązkuztakimielementamioddzia-
ływaniapolitykipaństwawartozastanowićsięnadsłusznościątezy,żetoneoliberalna
politykagospodarczabyłajednązgłównychprzyczynostatniegokryzysu.Wjakispo-
sóbiczywogólewtymnurcieekonomicznymwykorzystanebyłopaństwo.Diagnoza
tapozwolizastanowićsięwkolejnympodrozdzialenadoptymalizacjąwykorzystania
24