Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Konkurencyjnośćgospodarkinarodowej—wposzukiwaniuistotyiczynników.Przeglądujęćteoretycznych
25
dojegotworzenia,comaszczególneznaczeniewdynamiczniezmieniającymsię
otoczeniu.Tasystematykajestinteresującanietylkodlatego,żewyższepoziomy
takrozumianejkonkurencyjnościmogąosiągaćgospodarkiowiększychzasobach
iwyposażeniuwzdolności,którymidysponująobywateleiprzedsiębiorstwa,lecz
takżedlatego,żeosiągnięcieodpowiednichzdolnościdokonkurowaniazmieniafilo-
zofiętegoprocesuisposób,wjakiosiąganesąkorzyścigospodarcze.Interesującej
wtymkontekściepróbyujęciaistotykonkurencyjnościijejczynnikówdokonaliauto-
rzyGlobalCompetitivenessReport(wśródnichm.in.M.E.PorteriX.Sala-i-Martin),
którzychoćdefiniująjąprosto—jakoproduktywnośćitempojejzwiększania(zob.
uwagidokoncepcjiPortera)—towskazująnazróżnicowanemechanizmyjejosią-
ganiawzależnościodpoziomurozwoju(Schwab(red.)2014).Krajesklasyfikowane
wrankinguzostałypodzielonenatrzygrupy,którychrozwójjestzdeterminowany
podobnymiczynnikami,aleoróżnymnatężeniuoddziaływania,copozwalawyróż-
nićmniejzamożnegospodarki,któreokreślonojakonapędzaneczynnikami,śred-
niozamożne—napędzanewzrostemwydajnościorazbędącewczołówceświa-
towejgospodarkinapędzaneinnowacjami.Takieujęcietotzw.piramidawzro-
stu(Aiginger2006),podkreślającakoniecznośćwykorzystaniaodmiennychmecha-
nizmówbudującychzdolnośćdokonkurowanianaróżnychpoziomachrozwoju.
Pozwalawskazać,żekoncepcjekonkurencyjnościcenowejnietylesąnieadekwatne
dotego,czymjestkonkurencyjność,ilewyznaczająoperacjonalizacjęsposobujej
uzyskaniadlakrajówoniższympoziomierozwoju.Wkrajachowyższympoziomie
mechanizmuzyskiwaniadobrobytujestnatomiastosiąganydziękiunikalnościroz-
wiązańmarketingowych,jakościowychiinnowacyjnych.
Podobnie,choćzniecoinnejperspektywy,zarysowujątoK.Aiginger,S.Bären-
thaler-SieberiJ.Vogel(2013),pisząc,żeróżneaspektykonkurowaniatonietylko
kwestiauwzględnieniauwarunkowańnarodowych,różnychzewzględunapoziom
zamożności,lecztakżepochodnaspecyficznychwyzwańrozwojowychzwiąza-
nychzdynamikąwyzwańwotoczeniumiędzynarodowym.Autorzywyróżniajątrzy
poziomykonkurencyjności:cenowąijakościowąoraz—stanowiącąkwintesencję
rozumieniaceludziałańnarzeczkonkurencyjności—wynikową.Taostatnia,obok
tradycyjnychwynikówekonomicznychispołecznych,obejmujetakżeszerokiespek-
truminnychskładnikówdobrobytuwobszarachwiążącychsięznowymiwyzwa-
niamiwsferzedemografii,globalizacji,nowychtechnologii,postindustrialnejstruk-
turygospodarki,ekologiiizmianklimatycznychorazerozjipaństwadobrobytu.
Efektemtejdyskusjijest,zjednejstrony,odejścieodmyśleniaokonkuren-
cyjnościprzezpryzmatjedynieprocesóworazwynikuwymianymiędzynarodowej
ipodkreśleniehierarchicznościcelówzwiązanychzkonkurowaniem,wśródktórych
nawyższympoziomieznajdująsięcelezwiązanezuzyskiwaniemwysokichdocho-
dów.Zdrugiejzaśstrony,próbauchwyceniakompleksowościczynnikówwpływa-
jącychnato,coprzyjmujesięjakoistotękonkurencyjności,przyczympodkreśla
się,żeszczególniewzamożniejszychgospodarkachdlautrzymaniaprzewagkonku-
rencyjnychijednocześniedobrobytunależyodchodzićodkonkurowaniaceną.Tym
zagadnieniompoświęconokolejnedwapunkty.