Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
57
2.2.
Znaczenie
gospodarcze
ikierunki
użytkowania
Najczęstszymsposobemwykorzystaniaziarnażytaozimegojestprodukcja
mąkijasnejlubciemnejwprzemyślezbożowo-młynarskim.Mąkażytniajest
mieszanatakżezowsem,kukurydzą,gryką,zziołami,zsiemieniemlnia-
nym,nasionamisłonecznika,twarogiem,maślanką,przezcouzyskujesię
pieczywospecjalnetj.:chlebwieloziarnowy,jęczmienny,ziołowy,owsiany,
kukurydziany,zarodkowy,atakżechlebwysokobiałkowy,wysokobłonni-
kowy,bezglutenowychlebdladiabetykówipumpernikiel.Okołopołowę
zbiorużytaozimegoprzeznaczasięnapaszę,cojednakzdaniembadaczy
(Starczewskired.2008)niejestoptymalnymsposobemjegowykorzystania,
zuwaginazawartośćsubstancjiantyżywieniowych,powodującychgorszą
przyswajalnośćbiałkazawartegowjegoziarnie.Napaszewykorzystywane
sąrównieżotrębystanowiąceproduktodpadowywprocesiepytlowania
mąki,wywarbędącyproduktemodpadowymprocesudestylacjialkoholu
zzacieru,atakżezielonka,któramożebyćskarmianabezpośredniolubwpo-
stacikiszonki.Częśćziarnażytaozimegoznajdujezastosowaniewprzemy-
ślefarmaceutycznym,aszczególniewprodukcjietanoluorazsłodu.Etanol
jestbardzodobrymdodatkiemdopaliwropopochodnych,zmniejszającym
emisjęsubstancjizanieczyszczającychśrodowisko.Żytomożebyćtraktowane
jakoroślinapionierska,służącadorekultywacjiglebzdegradowanychprzez
przemysł.Jestrównieżdobrymkomponentemwmieszankachzroślinamibo-
bowatymi,stanowiącdlanichdoskonałąpodporę.Wrejonachzagrożonych
pleśniąśniegowążytojaremożemiećznaczeniejakoroślinafitosanitarna.
2.3.
Biologia
rozwoju
zelementami
morfologii
Rodzajżyto(Secale)obejmujezarównogatunkiuprawne,jakigatunkidzi-
kieorazchwasty.Opróczformjednorocznych(jarychiozimych)spotyka
sięformydwuletnieiwieloletnie.Najczęściejwrodzajużyto(Secale)wyod-
rębniasięczterygatunki:żytogórskie(SecalemontanumGuss.),żytołam-
liwe(SecalefragileM.B.),żytoafrykańskie(SecaleafricanumStapf.)iżyto
zwyczajne(SecalecerealeL.).Wklasyfikacjitaksonomicznejżytauwzględnia
sięcechymorfologiczneroślin,azwłaszczastopieńłamliwościosadkikło-
sowej-odzawszełamliwejuformdzikichdozupełnieniełamliwejużyta
uprawnego-atakżewielkośćplew,barwęiomszeniekłosa,jegozbitość
orazrozgałęzienie.
