Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZĘŚĆI.TECHNOLOGIEUPRAWYROŚLINZBOŻOWYCH
|58
Żytozwyczajne-Secalecereale,zwaneteżsiewnym,jestgatunkiem,
którywystępujewformieuprawnej,dzikiejijakochwast.Wydzielasięwnim
trzypodgatunki:ssp.ancestrale,ssp.segetaleissp.cereale.Spośródodmian
botanicznynależącychdossp.ancestraledzikorosnąceżytozostałouznane
zaprzodkanaszychformuprawnychżyta.Pozostałedwieodmianysąjed-
norocznymichwastamiołamliwejosadcekłosowej,towarzyszącymiuprawie
innychgatunkówzbóż.
Podgatunekssp.segetaleobejmujedwieodmiany:var.asiaticumivar.
subarticulatum,którewystępująwzasiewachzbóżjakochwastyroczne.
Uprawneformyżytamająniełamliwąosadkękłosowąinależądopodga-
tunkussp.cereale,wobrębiektóregowyróżniasięodmianębotanicznąvar.
vulgare.WPolscewszystkieodmianyrolniczeżytanależądotegopodga-
tunku.RozwójfazowyzbóżwedługskaliBBCHopisanywpodrozdziale1.5.
Biologiarozwojuiplonowaniezbóżdotyczytakżeżyta.
Spośródwszystkichgatunkówzbóżżytomanajlepiejrozwiniętysystemko-
rzeniowy.Jesttosystemokreślanyjakowiązkowy.Korzenieprzybyszowe
żytamogąsięgaćdo120cm,zarodkowe-nawetdo250cmwgłąbgleby,
a60%masykorzeniowejznajdujesięwwarstwieornejdogłębokości30cm.
Korzeniezarodkowe,którychżytowytwarzanajczęściejcztery,nieobumie-
rająirozwijająsięprzezcałyokreswegetacjiroślin.Korzenieprzybyszowe
tworząsięwokresiekrzewieniazpodziemnychwęzłówłodygowych,aich
liczbaorazobfitośćmasykorzeniowejsązwiązanezsilnymkrzewieniem
żyta(krzewienieprzebiegagłówniejesienią).Ztychwzględówżytospraw-
niejniżinnezbożapobierawodęiskładnikipokarmowezgłębszychwarstw
gleby,nawetzezwiązkówtrudnodostępnych,cosprawia,żejestonoprzy-
datnedouprawynaglebachlekkich.Wfaziestrzelaniawźdźbłosystem
korzeniowyżytarozwijasięwolniej,zaśszybkowydłużająsięźdźbła.Ztych
względówgwałtownedeszczelubgradobiciapowykłoszeniunarażajążyto
nawyleganiekorzeniowe,anietylkołodygowe.Wpóźniejszymokresie
rozwojuniebezpieczeństwowyleganiamaleje,bowiemsystemkorzeniowy
intensywniesięrozrasta,aźdźbłastająsięgrubszeisztywniejsze(obecnie
uprawianeodmianysądługosłome,cosprzyjawyleganiu).Liścieżytasą
lancetowate,stosunkowoszerokieidługiezwyjątkiemliściaflagowego.
Nazewnątrzsągładkie,pokrytewoskowymnalotem,przezcoprzybierają
barwęniebieskawozieloną.Pochwyliściowesąotwarte,gładkie,umłodych
roślinczęściowoowłosione,aostrogisłabowykształcone,wąskie,krót-
kieinieobejmująźdźbła.Błonkowatejęzyczkimajądługość1-2mm,są
