Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WYBRANeZAGADNIeNIAGeNeTYkIWPOŁOżNICTWIeIGINekOLOGII
12
1.4.3
BADANIAMOLekULARNe
Diagnostykęgenetycznąmetodamibiologiimolekular-
nejwykonujesięnaDNA(niekiedyRNA).Materiałem
biologicznymnajczęściejwykorzystywanymdobadań
molekularnychjestkrewobwodowa.Dobadańpobiera
sięzazwyczajod1ml(małedziecko)do5-10ml(oso-
badorosła)krwiobwodowejnaEDTA.Zwykleużywa
siędotegocelufirmowychprobówek.Nienależyza-
stępowaćEDTAheparyną,ponieważhamujeonadzia-
łanieniektórychenzymówrestrykcyjnych.Niekiedy
badaniamolekularnewykonujesięnaDNAuzyskanym
zfragmentówkosmówki,zcebulekwłosowych,zwy-
mazówzjamyustnej,plamkrwi,bioptatówtkanko-
wych,hodowliamniocytówifibroblastów,atakże
zfragmentównarządówpobranychwtrakciebadania
anatomopatologicznegooraztkanekutrwalonychprze-
chowywanychwpostacibloczkówparafinowych.
Wszystkiepróbkimateriałubiologicznegoiwyizolo-
wanyDNAmusząbyćdokładnieopisane.Należypa-
miętać,żeosoba,uktórejbędąwykonywanebadania
molekularne,musiwyrazićnaniepisemnązgodę
(wprzypadkudziecizgodęwyrażająrodzicelubpraw-
niopiekunowie).Probówkizkrwiąmogąbyćprzesyła-
nepocztąwtemperaturzeotoczenia.Pobranymateriał
biologicznymożnateżzamrozićwtemperaturze-20oC.
Bibułęzplamamikrwinależyzabezpieczyćprzedza-
nieczyszczeniemimożnaprzechowywaćwtempera-
turzepokojowej.
Metodybiologiimolekularnejnajczęściejstoso-
wanewdiagnostycegenetycznejchoróbuwarunkowa-
nychjednogenowo.Corazczęściejuzupełniająone,
aniekiedyzastępują,analizękariotypu.Innowacyjną
technikęmikromacierzyprzedstawionoponiżej.Wdia-
gnostyceaberracjiliczbychromosomóworazidentyfi-
kacjiwybranychdelecjiiduplikacjistosowanetakże
metodyQF-PCRiMLPA(ryc.1.5)[105,131].
Rycina1.5.ZastosowaniemetodQF-PCR(a)iMLPA(b)wdiagnostyceaberracjichromosomowychuporonionychsamo-
istniezarodkówipłodów(badaniekosmówki):a-fragmentanalizyQF-PCRzmarkeramiSTR(PeakScannerSoftware
v.1.0).DlalocusD18S535wzórjestdwualleliczny2:1,coświadczyowystępowaniutrzechkopiichromosomupary18.Wzór
dwualleliczny1:1dlalocusAMXYświadczyowystępowaniuzarównochromosomuXiY(płećmęska).DlalocusD13S631
wynikjestnieinformacyjny(homozygota).Wynikbadania:trisomia18,płećmęska;b-fragmentanalizyQF-PCRzmarke-
ramiSTR(PeakScannerSoftwarev.1.0).DlalocusAMXY
,D18S535iD13S631wzórjestdwualleliczny2:1.Takiwynik
świadczyowystępowaniutrzechkopiichromosomówpary13i18,dwóchkopiichromosomówXorazjednegochromosomu
Y
.Wynikbadania:triploidiaXXY;c-fragmentanalizyMLPAzzestawemP095(PeakScannerSoftwarev.1.0).Strzałkami
zaznaczononieprawidłoweproduktyamplifikacji8różnychfragmentówchromosomu13.Wzrostwysokościwszystkich
pikówoznaczaduplikację,czyliwystępowaniedodatkowejkopiichromosomupary13.Brakproduktówamplifikacjisond
hybrydyzującychdochromosomuY).Wynikbadania:trisomia13,płećżeńska;d-fragmentanalizyMLPAzzestawemP095
(PeakScannerSoftwarev.1.0).Wyniknieprawidłowywskazującynawystępowanietrisomiichromosomupary21.Strzałka-
mizaznaczononieprawidłoweproduktyamplifikacji8różnychfragmentówchromosomu21.Wzrostwysokościwszystkich
pikówoznaczaduplikację,czyliwystępowaniedodatkowejkopiichromosomupary21.Obecneproduktyamplifikacjisond
dlachromosomuXiY
.Wynikbadania:trisomia21,płećmęska(M.Zakrzewska,A.Latos-Bieleńska,KatedraiZakładGe-
netykiMedycznejUMwPoznaniu).