Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WsłużbiePolsce.Wkładmjr.JanaHenrykaŻychonia…
51
współpracyzatrudnionegowniemieckimUrzędzieUzbrojeniaMarynarkiWo-
jennejWiktoraKatlewskiego,tymsamymdającpoczątekberlińskiejoperacji
nVictor”44.Agentprzekazałwywiadowipolskiemudokumentynatematurządzeń
morskichnacałejdługościwybrzeżaniemieckiego.Wśródprzechwyconychdo-
kumentówznalazłasięm.in.wiadomośćourządzeniachspecjalnychznajdują-
cychsięwbazieniemieckiejmarynarkiwojennejnawyspieUznam(wPee-
nemünde).Wedługoświadczeniabiegłychsądowych,zdowództwaniemieckiej
marynarkiwojennej,nVictor”ujawniłPolakomniemieckietajemnicepaństwowe
iwojskoweonajwyższymznaczeniu.Wstyczniu1940r.zostałaresztowany
przezNiemcówipostawionyprzedsądem.Wuzasadnieniuwyrokuzarównosąd,
jakibieglistwierdzili,żeinformacje,któretrafiłydoOddziałuIIbyłyrównież
cennedlaówczesnychsojusznikówPolski-WielkiejBrytaniiorazFrancji.
Wszystko,comiałozwiązekzzagadnieniemniemieckiejobronywpasiemor-
skimbyłowzasadzieznanewywiadowipolskiemu45.nViktor”przekazałkilka
tysięcyfotokopiidokumentówdotyczącychuzbrojeniaizaopatrzenianiemiec-
kiejmarynarkiwojennej.Zawierałyonedokładneprojektyinwestycyjnedoty-
czącebateriinadmorskichibateriiprzeciwlotniczychartyleriibrzegowej,dane
związanezobronąprzeciwlotnicząorazzsystememostrzegawczym46.
W1936r.Żychońawansowałdostopniamajora.DwalatapóźniejszefOd-
działuII,płkdypl.TadeuszPełczyńskizłożyłwniosekoodznaczenieszefaeks-
pozyturybydgoskiejZłotymKrzyżemZasługi.Wewnioskudoceniłjegokwali-
fikacjesłużbowe,uznającjezawybitne.Wuzasadnieniunapisał:
MajorŻychońJan,pracującprzez[ś]17lat[ś]wsłużbiewywiadowczej,wykazał
ogromnąambicjępracywswejspecjalnościimożeposzczycićsięznakomitymiwyni-
kami.Zarównozdolnościąorganizacjipracywswoimzakresie,jakiniepospolitąwnikli-
wościądowiódłonswejwielkiejprzydatnościnawszystkichszczeblachsłużbywywia-
dowczej,przezktóreprzeszedł.Jegosumienneprzygotowaniespraw,rzeczowepodcho-
dzeniedonich,umiejętnośćstwarzania,rozpracowywaniaiwykorzystywaniaokazji,
współpracyzwłaściwiepojętymkoleżeńskimstosunkiemdowspółpracowników,złożyły
sięnaniepospolitydorobekpracytegowybitnegopodkażdymwzględemoficerawy-
wiadu.Wostatnimokresieuzyskałtakwybitnewynikipracy,żekwalifikujągoonedo
specjalnegowyróżnieniaprzezodznaczeniegopozanormalnąturąiterminem47.
Uschyłku1937r.TrzeciaRzeszastanowiłajużpoważnąsiłęmilitarną.Na-
pięciemiędzyWarszawąaBerlinemwzrastałozkażdymmiesiącem.Wobliczu
zagrożeniawojennegoEkspozyturaNr3zorganizowaładwiesieciwywiadow-
cze:strategicznąioperacyjną,którepracowałynapotrzebyinspektorówarmii.
Agenciekspozyturyzdobyliwtymokresiewielewartościowychdokumentów.
Wmaju1939r.przekazaliszczegółowedanedotycząceprzygotowańmobiliza-
44
L.Gondek,op.cit.,s.145-146,297-298;W.Lemiesz,Niespokojnepogranicze,Warszawa
1989,s.223-224.
45
L.Gondek,NatropachtajemnicIIIRzeszy,Warszawa1987,s.22-23.
46
L.Gondek,Wywiad…,s.298-299.
47
WBH-CAW,sygn.Ap1769/89/6023ŻychońJan,WniosekoodznaczenieZłotymś,k.73.
