Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
teżnapodobnąformacjękulturowąelit,narodzeniesiętożsamościnarodo-
wej,rozkwitkulturyiprzepływidei.Dalszaunifikacjaregionubyłamożliwa
dziękiobjęciuprzezdynastięJagiellonówtronówwęgierskiegoiczeskiego
wXVw.orazdziękicharakterowiprowadzonejprzeznichpolityki(oczym
niżej).WefekciewdrugiejpołowieXVstuleciaEuropaŚrodkowastałasię
Europąjagiellońską,obejmującą„zespółpaństwiludówzamieszkujących
międzymorzebałtycko-adriatycko-czarnomorskie”
20
.Autorkonsekwent-
niewidzikrajeEuropyjagiellońskiejjakopewnącałość,związanąnietylko
osobamimonarchów,lecztakże,pomimowszelkichodrębnościisprzecz-
nościinteresówpolitycznych,więzamigłębszymi—kulturowymi,ideowy-
mi,gospodarczymi.WlatachsiedemdziesiątychXXw.wdwóchartykułach
opublikowanychwjęzykuniemieckimpisałnaprzykładoroliczynników
gospodarczychwrywalizacjimiędzykrajamijagiellońskimiiHabsburgami
naprzełomieXViXVIw.
21
Dlategoteżcezurąrozpoczynającąokresnowo-
żytnywdziejachtychpaństwjestzdaniemProfesorabitwapodMohaczem
(1526),kończącarządydynastiijagiellońskiejwCzechachinaWęgrzech.
Rozpadowizwiązkupolityczno-dynastycznego(wyznaczanemuprzezową
datę)towarzyszyłazachodzącawXVIw.wpaństwachtegoregionuodmien-
naewolucjaustrojowa.
WważnymtekścieIdeajagiellońskaastosunkipolsko-węgierskiewXV
wiekuProfesorodnosisiędokoncepcjitzw.ideijagiellońskiej,wypracowanej
przezczęśćpolskiejhistoriografiipierwszejpołowyXXw.Miałatobyćory-
ginalna—natleeuropejskim—koncepcjapaństwawielonarodowegoitole-
rancyjnego,prowadzącegopolitykępokojowąikompromisową.Jejźródłem
byłapolitykaprowadzonawXVw.przezdynastięJagiellonówwPolsceina
Litwie,politykaktórejcelembyłodokonanieunifikacjiobuorganizmówpań-
stwowychwposzanowaniuichróżnorodnościreligijnej,narodowejikultu-
rowej.Owaopartanakompromisieitolerancjiunifikacjabyłaźródłemro-
20
K.Baczkowski,Ideajagiellońskaastosunkipolsko-węgierskiewXVwieku,w:Polska
iWęgrywkulturzeicywilizacjieuropejskiej,red.J.Wyrozumski,Kraków1997,s.57.
21
Tenże,DieRollederökonomischenFaktorenindenpolitischenBeziehungenzwischen
JagiellonenundHabsburgernumdieWendevom15.zum16.JahrhundertinMitte-
leuropa,„WissenschaftlicheZeitschriftFriedrich-Schiller-UniversitätJena”,26,1977,
s.355–376;tenże.DieökonomischenBindungenderRivalitätzwischenJagiellonenund
HabsburgernandderWendevom15.zum16.Jahrhundert,w:EuropäischeStädtege-
schichteinMittelalterundfrüherNeuzeit,red.W
.Mägdefrau,Weimar1979,s.92–113.
XII
