Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
DianaKrywiakRyksa,cesarzównahiszpańskaiWiolaBułgarka.Kilkauwag...
styczno-sąsiedzkichmałżeństw.Uzasadnionajestzatemprzewagakoligacji
zdynastiamiruskimi,czeskimiiniemieckimi,zwłaszczawokresiepanowania
pierwszychPiastów.Zchwiląpodziałunadzielnice,,sąsiedzki”charakterko-
neksjipiastowskichunaoczniłsięwjeszczewiększymstopniu.Piastowieśląscy
najczęściejwchodziliwmariażeśląsko-niemieckie(70)orazczeskie(40),Pia-
stowiemazowieccypreferowalikoligacjezRusinkamiiLitwinkami(poraz
pierwszyw1279roku–związekwnukaKonradaMazowieckiegoBolesławaII
zGaudemundąZofią,córkąTrojdena),natomiastwielkopolscyzawieralim.in.
mariażezdynastiamizachodnio-iwschodniopomorskimi.Licznesątakże
przypadkizawieraniamałżeństwwramachpolitykimiędzydzielnicowej,kiedy
PiastowiewchodziliwkoneksjezPiastamizsąsiedniejdzielnicy3.Występują
jednakinteresującewyjątki,którewykraczająpozakrągsąsiedzkichmariaży
womawianymokresie.Dlaczegodonichdoszło?Czysąonewyrazemdaleko-
siężnychplanówpolitycznych?
Pierwszymprzykłademegzotycznychkoligacjipiastowskichjestmałżeństwo
księżniczkiśląskiejRyksyzkrólemKastyliiiLeonu,cesarzemHiszpaniiAlfon-
semVII,anastępniejejzwiązekzhrabiąProwansjiRajmundemBerengaremII.
Ryksa(urodzonamiędzy1128a1138rokiem4)jakocórkaksięciaWładysławaII
WygnańcaorazpochodzącejzcarskiegoroduAgnieszkiBabenberg(wnuczki
cesarzaHenrykaIV)latadzieciństwaspędziławziemiachswegoojca,przeby-
wajączapewnegłówniewgłównymgrodziedzielnicyWładysława–Wrocławiu
orazwstolicydzielnicysenioralnej–Krakowie.Pobuncie,któryzainicjowany
zostałprzezstryjówksiężniczki:BolesławaKędzierzawegoiMieszkaStarego,
w1146rokuwyjechaławrazzmatkądosaskiegoAltenburga,gdzieznalazły
schronienienadworzeKonradaIII.PrzybyłtamtakżeWładysławII5.Wyprawa
11111111
3Tamże,s.138in.
4RokurodzeniaRyksyniejestpoświadczonywżadnymzachowanymźródle.Przyjmując,że
ślubjejrodzicówWładysławaIIWygnańcaiAgnieszkiBabenbergnależydatowaćnajwcześ-
niejnarok1125,azracjitego,żebyłamłodszaoBolesława,MieszkaiKonradaiżeślubzAl-
fonsemVIImógłnastąpićdopieropoosiągnięciuprzeznią14.rokużycia,należyprzyjąć,że
niemogłaprzyjśćnaświatprzed1128rokiem.WedługbadańK.Jasińskiegowyszłazamąż
wwieku12lat,adwalatapóźniej,wroku1154,urodziłacórkęSanchę(K.Jasiński,Rodowód
Piastówśląskich:Piastowiewrocławscyilegnicko-brzescy,t.I,Wrocław1973,s.57).Ryksamogła
urodzićsięzatem,wedługopiniiK.Maleczyńskiego,między1128a1138r.(K.Maleczyński,
DziejeRyksycórkiWładysławaWygnańcaŚląskiego,cesarzowejHiszpaniiihrabinyProwansji,„Ar-
chiwumTowarzystwaNaukowegoweLwowie”,t.10,z.2,Lwów1933,s.12).
5OwyjeździezPolskiksięciaseniorawspomniałnakartachkronikiWincentyKadłubek–
Władysław,[…]udajesiędoprześwietnegocesarza,któregosiostrabyłajegożoną,ipokorniebłaga
goopomoc,aniemogącwyżebraćtejłaski,usiłujegoprzekupić.MistrzWincenty(tzw.Kadłu-
bek),Kronikapolska,tłum.B.Kürbis,Wrocław1996,III,28,s.165.
