Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PierwszytomtejksiążkiwspominałoLitwiedorywczo,
odwypadkudowypadku,ilekroćjejdziejezetknęłysięlub
przecięłyzlosamiPolski.Obecnieprzyszedłczasnabardziej
systematyczne,aczkolwiekmocnoskrótowe,zajęciesięWielkim
Księstwem.Opowiadaniedobiegłojużbowiemprzededniaunii.
Zawarlijądwajpartnerzypaństwowiiniepodobnazrozumieć
sensuwydarzeń,jeślisięnieuwzględnicharakterystykiobustron.
KronikiporazpierwszywspomniałyoLitwieniemalpółwieku
późniejniżoPolsce,mianowiciewroku1009.Germański
Rocznik
Kwedlinburski
,którytouczynił,zniewiadomychpowodówpodał
nazwękrajuwbrzmieniunielitewskim,łacińskimlub
niemieckim,leczwpolskim.Napisał,żeśw.BrunozKwerfurtu
zginął
„inconfinioRusciaeetLituae”
–napograniczuRusi
iLitwy.
Uderzające,niekiedybardzooryginalnecechydziejówLitwy
znajdująwyjaśnieniewsamejnaturzetegokraju.Plemiona
bałtyckiemieszkałynaziemiubogiej,którawcaleniezawsze
mogłajewyżywić.Ztejprzyczynywcześnierozwinęłasiętam
skłonnośćdołupieżczejekspansji,będącejwłaściwieczymś
wrodzajudziałalnościgospodarczej,aniepolitycznej.Chodziło
ośrodkidożycia.Skorobrakłoichczęstowsamymkraju,
należałojealbozdobyć,albozakupićzagranicą.Mamyteż
konkretnewiadomości,żeJadźwingowienabywalizboże
weWłodzimierzuWołyńskim,skądmożnajebyłospławićBugiem
doNarwi,narażającsiępodrodzenanormalnewowychczasach
niebezpieczeństwa.Taknaprzykładwroku1279nanocujących
kołoPułtuskaprzewoźnikówtransportuziarnanapadliwnocy
jacyśzbójeizrabowaliwszystko,uśmierciwszyludzi.
ŁupieżczenapadyLitwinównękałybezpośrednichsąsiadów,
atakżeikrajepołożonedalej.Zagadkowozpozoruwyglądają
uderzenianatedzielnicePolski,któreniegraniczyłyzLitwą,
odgrodzoneodniejprzezterytoriaruskie.Idącenawyprawę
drużynykunigasów,czyliksiążątlitewskich,beztruduprzenikały
przezoweziemie,atonamocyukładówzichwładcami,którzy
woleli,oczywiście,kupićsobiebezpieczeństwo,przepuszczając
napastnikówwdalszestrony.
