Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PIERWSZYROZDZIAŁDZIEJÓW
I
Odbardzodawnychczasówukształtowanienaszegokraju
zmieniałosięjużniewiele.UroczewzgórzaMazur,Suwalszczyzny
iPomorzausypałiporzeźbiłlodowiec,którygrubympłaszczem
spełzającymzeSkandynawiipokrywałongiPolskęijakieśdziesięć
tysięcylattemucofnąłsięostatecznie.Nieco–toznaczyokołodwóch
tysięcyzimpóźniej–Bałtyk,będącyprzezczaspewienogromnym
jezioremśródlądowymowodziesłodkiej,odzyskałpołączenie
zAtlantykiemiznowustałsięmorzem.
Dawniejwięcejbyłobagien,mokradełilasów,chociażjużtysiące
lattemuczłowiekzacząłuprawiaćurodzajnepoladzisiejszej
WielkopolskiiKujaw,Małopolski,Śląska,Pomorza,Lubelszczyzny
iziemisandomierskiej.Rzekibardzozmieniałykoryta,wodyrzeźbiły
powierzchnięziemi,żłobiącwąwozyijary.Wiecznieburaodpiachu
Wisłaukształtowałazniegocałą,własnądeltę.Południowewybrzeże
Bałtykuwznosiłosiękiedyśwyżejisięgałodalejnapółnocniż
obecnie.
Przemianyte,pozornieuderzające,małojednakznaczą
wporównaniuztamtymiwstrząsamiwdziejachglobu,które
wydźwignęłyKarpatyiGóryŚwiętokrzyskie.
Dlabadaczyimiłośnikówprzeszłościnarodunajważniejsze
sąjednakinnezmianynalicuziemi–zmianydrobne,gołymokiem
niemalniedostrzegalne,leczdziejącesięciągle.Onewłaśniezrodziły
zjawisko,któregoprzezsetkilatnieumiałyrozwikłaćnajtęższeumysły
ludzkie.
