Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
sfery,przekazującjązpokolenianapokolenie.Oczywiście,wrazzkomer‑
cjalizacjąpiosenki,zcorazwiększymnzapotrzebowaniemrynku”awięc
przedsiębiorstwoperetkowych,kabaretowych,filmowychgramofonowych,
azwłaszcza,jakwAmeryce,radiowych,nastąpiłapotwornainflacjaiteks‑
tówimelodii-ijużnamwszystkojedno,najakąbanalnąmelodięśpiewa
ktośgłupitekst,jakrównieżobojętnąbędzierzeczą,jakiesłowawypociwy‑
robnikrewiowydobylejakiegodancingowegopopląsywania.Chodzioto,
abyobaskładnikibyłydobreizestrojone2.
Zpunktuwidzeniakomunikacyjnego,społecznegofunkcjonowania
piosenki,odczasuwypowiedzeniasięprzezTuwimaniewielesięzmieniło,
ajegoopiszjawiskawydajesięwciążaktualny.
Wprzypadkupojęciapiosenkiinteresująmniedwaproblemy:kwestiapo‑
pularności(którązajmęsięwdalszejczęściWstępu,gdybędęrozstrzygałpo‑
jęciepiosenkipopdecydująceodoborzemateriałubadawczego-natęchwilę
zatrzymujęsięnastwierdzeniu,żeniekażdyprzekazsłowno-muzycznyjest
piosenkąpop)orazkwestiaznaczenia,jegosposobówidrógkomunikowania.
Nowłaśnie-gdzieulokowanajestsemantycznawartośćpiosenki?
WSłownikuterminówliterackichmożemyprzeczytać,żekarierapio‑
senkijakoswoistegotypusztukiestradowejwiążesięzrozwojemśrodków
masowegoprzekazuwdrugiejpołowieXXw.(radio,telewizja,płyty),
adużąrolęwkształtowaniucharakterupiosenkiodgrywająwykonawcy
lansującywłasnestylemuzyczneiinterpretacje3.Piosenkajakoprzekaz
składasięwięcprzynajmniejzdwóchkodów:muzykiitekstusłownego.Jed‑
nakpowyższadefinicjawprowadzapewnendodatki”-skoropiosenkarze
lansująwłasnestylemuzyczneiinterpretacje,toznaczenieprzekazuzależy
równieżodfunkcjonowaniadanejpiosenkiwobiegukomunikacyjnym,od
jejwykonania.Istotnystajesięnp.kontekststylumuzycznego(mogącynas
odsyłaćdojakichśinnychpiosenkarzyczyelementówkultury),skorozaś
mowaointerpretacjiwykonania,toznaczenianabieraosobawykonawcy.
Nawetbrawa,jakmówiłUmbertoEcoopiosencefestiwalowej,nsąfaktem
naturymuzycznej,niestanowiąocenyczysprawdzianuwidowiska,ale
2J.Tuwim:Opiosence.nPrzekrój”1947,nr91,s.14.
3Zob.Słownikterminówliterackich.Red.J.Sławiński.Wyd.trzecieposzerzoneipo‑
prawione.Wrocław2000,s.388.