Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zdaniem,francuskazgodanaingerencjęamerykańskąwsuwerennośćParyżado-
prowadziładogospodarczegouwstecznieniaFrancji59.
WpodobnymduchuwypowiedziałsięAdamRayskinałamachnTrybuny
Wolności”.WartykulezatytułowanymZakonspirowanyrządamerykańskiwEu-
ropieZachodniejzasugerował,żeamerykańskimechanizmpenetracjifinansowej
iprzemysłowejFrancjipoleganalichwiarstwie,astopieńuzależnieniaFrancjiod
USAjestprzeogromny:nOtwierająckredytydlaFrancjiAmerykaniepostaralisię
takopętaćdłużnika,żebykonieckońcówniepotrafiłobejśćsiębezichpomocy
-iżebywreszcie-niemogącspłacićdługów,musiałodstąpićlichwiarzowi(wtym
wypadkubankieromamerykańskim)swojefabrykiiprzedsiębiorstwa”60.
NietylkoplanamerykańskiejpomocystałsięwpowojennejPolsceprzedmiotem
swoistegobojkotu.WtymczasiewEuropiepojawiłysiębowiemliczneruchy,ko-
mitety,federacjeorazkonfederacjewspierająceróżnorakiekierunkiintegracjieuro-
pejskiej.Zazwyczajbyłyonepowiązanezwielkimiosobistościamiświatapolityki
lubzeznanymidziałaczaminarzeczprocesówzjednoczeniaEuropy.BylitoWin-
stonChurchill,RichardCoudenhove-Kalergi,PaulHenriSpaak,JózefHieronim
Retinger,PaulvonZeeland.Wpolskiejpublicystyceprzeważniekrytykowanoich
działalnośćiakcentowanozazwyczajobraźliwieuzależnienietychruchówiosóbod
politykiamerykańskiej.Ponadtonajczęściejsugerowano,żeichaktywnośćsprzyja
odbudowieimperializmuniemieckiego61.Zkoleipolskieplacówkidyplomatyczne
przesyłałydoWarszawynotatkiisprawozdaniapozbawioneraczejemocjinarzecz
raportowaniaprzebiegutychspotkańizopisemichefektów62.
ZwieńczeniemdziałańorędownikówintegracjieuropejskiejbyłKongresEuro-
pejski,którymiałsięodbyćwHadzew1948roku.27maja1947rokuprzesłano
doMSZpismopoufnenatematorganizacjitegowydarzeniazpodkreśleniem,że
wspotkaniumauczestniczyćgronodelegatówzkrajówEuropyZachodniej,gdzie
na1milionmieszkańcówmiałprzypadać1parlamentarzysta.PonadtoKongres:
-
miałuchwalićprogrameuropejski;
-
zalecićrządompraktycznezarządzenia,któresąodpowiedniedlapoparciapoli-
tycznejiekonomicznejUniiEuropejskiej;
-
rozważyć,czymożliwyjestplebiscyteuropejski;
59M.Hofman,KryzysamerykańskiejpolitykiweFrancji,nNoweDrogi”1954,nr7,s.83.
60A.Rayski,ZakonspirowanyrządamerykańskiwEuropieZachodniej,nTrybunaWolności”,
nr1,z2-8stycznia1952,s.5.
61Zob.szerzej:W.Larski,Kongresupiorów,nTrybunaWolności”1948,nr21,s.12;R.Werfel,
Przeciwnacjonalimowiikosmopolityzmowi,nNoweDrogi”1949,nr3,s.70;B.Dudziński,Jeszcze
jedenblokeuropejski,nTrybunaWolności”1947,nr19,s.12;S.Brodzki,Europejskiekanalie,
nTrybunaLudu”z24stycznia1952,s.2;J.Łaptos,AMania,Dyplomacjapolskawobecprocesów
integracyjnychEuropyZachodniej,w:W.Materski,W.Michowicz,(red.),Historiadyplomacji
polskiej,PISM,Warszawa2010,s.328.ArchiwumAktNowychwWarszawie(dalejAAN),Zakład
HistoriiPartiiprzyKCPZPR,sygn.450/IV/12SpuściznaOstapa-Dłuskiego-Langeramateriały
twórczościpublicystycznej,Knowaniareakcjiiwolanarodów,1946;tenże:Politykazagraniczna
Polski,sygn.450/IV-19.
62AMSZ,Zespół15,Gabinetministra(1945-1951),teczka188,wiązka19.PosełRPB.Elmer
zPoselstwaRPwHadzedoministrasprawzagranicznych-notatkanatematkonferencjiMiędzy-
narodowejLigiWspółpracyEuropejskiejzdnia30sierpnia1947.
28
