Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
-
uchwalićRadędlaEuropy,którabędziewydawałaopiniędoradcząparlamentom
krajowympaństw,rządominarodomzjednoczonym(Radamiałabyćzłożona
zprzywódcówpartiinarodów,reprezentowaćnajwyższąmoralnąinstytucjęna
kontynenciewceluzabezpieczeniapokoju,dobrobytuiwolności)63.
Wnotatcezwróconorównieżuwagę,żeprzewodniczącymRadymiałbyćzna-
nyzprzedwojennychinicjatywintegracjiEuropynawzórStanówZjednoczonych
Europyaustriackihrabia,RichardCoudenhove-Kalergi.
Po1945rokujużwnowychwarunkachEuropaZachodniazmierzałanietylko
dointegracjigospodarczejkontynentu,alerównieżwojskowej.Przejawemowej
integracjimilitarno-obronnejpaństwzachodnioeuropejskichbyłaUniaZachodnia.
Zostałaonapowołanadożycia17marca1948roku,atraktatojejustanowieniu
podpisałopięćpaństw:WielkaBrytania,Francja,Belgia,HolandiaiLuksemburg.
Reakcjąnajejpowołaniebyłszeregartykułówopublikowanychnałamachperio-
dykówprasowychinaukowychwPolsce.Ichtreścimiaływspólnymianownik:
sugerowanomianowicie,żeUniaZachodniajesttworempodobnymdoarmiihitle-
rowskiejijakonaprowadzipodobnedziałaniamającenaceluzwalczanieruchów
lewicowychwEuropie.Sprzyjaponadtoimperializmowiamerykańskiemu,odbu-
dowiepotęgiZachodnichNiemieciułatwiaWaszyngtonowipodporządkowanie
EuropyZachodniej.Organizacjatabyłateżprzedstawianajakoantysocjalistyczna
iantyradziecka64.
AżdolatosiemdziesiątychXXwiekuprzekształconapo1954rokuwUnięZa-
chodnioeuropejską(UZE)organizacjapozostawałaniejakowcieniuNATO,gdyż
toSojuszPółnocnoatlantyckibyłdlapaństwzachodnioeuropejskichgwarantem
równowagisiłwstosunkachmiędzynarodowychiichbezpieczeństwanaStarym
Kontynencie.Wtakiteżsposóbodbierałygopaństwasocjalistyczne,wtymPol-
ska.Wzwiązkuzpowyższymzdecydowaniewięcejuwagipoświęcanodziałalno-
ściNATOniżUZE,aznajdowałotoswojeodzwierciedleniewnieporównywalnie
mniejszejliczbienotatekiinformacjinatematUZEniżNATOprzesyłanychzpol-
skichplacówekdyplomatycznychdoWarszawy.
2.EuropejskaWspólnotaWęglaiStali(EWWiS)
jakoinstrumentuzależnieniaStaregoKontynentuodmilitaryzmuUSA
Wdniu9maja1950rokufrancuskiministersprawzagranicznych,Robert
Schuman,wysunąłpropozycjęutworzeniaEuropejskiejWspólnotyWęglaiStali.
ProjektzainicjowanyprzezjednegozojcówEuropy,JeanaMonneta,przewidywał
63AMSZ,Zespół15Gabinetministra(1945-1951),wiązka19,teczka188.PosełRPB.Elmer
zPoselstwaRPwHadzedoministrasprawzagranicznychwWarszawie-przygotowaniaKongresu
UniiEuropejskiej-notatkazdnia27maja1947.
64Zob.szerzej:J.Berman,WwalceopokojowyrozwójpowojennejEuropy,nNoweDrogi”
1948,nr8,s.8;W.Larski,Manewryblokuwschodniego,nTrybunaWolności”1948,nr19,s.12;
J.Kuryluk,SzacherkiwBrukseli,nChłopskaDroga”1948,nr12,s.4.OdziałalnościUZEwpóź-
niejszychlatachautorpiszew3podrozdzialeIrozdziałupracy:EuropejskaWspólnotaObronna
(EWO)iArmiaEuropejska-próbywskrzeszenianowegoWehrmachtuwEuropie.
29
