Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
64
7.Zwolnieniaiulgipodatkowe
CzęśćI.Zagadnieniaogólne
Zwolnieniepodatkowetorozwiązanie,zgodniezktórymokreślonakategoriasta-
nówfaktycznychbądźprawnychmieścisięwogólnychramachprzedmiotowo-pod-
miotowychdanegopodatku,aleprzepisprawanakazujeniebranieichpoduwagę
przyobliczaniupodatku.Zwolnieniapodatkowemogąmiećcharakterprzedmio-
towy(tj.byćustanowionezewzględunaokreślonecechyprzedmiotupodatku)lub
podmiotowy(zewzględunaokreślonecechypotencjalnegopodatnika)bądźteżmie-
szany.Odzwolnieńpodatkowychnależyodróżnićwyłączeniaodopodatkowania
(wyrażanezazwyczajwprzepisachprawaformułą:nopodatkowaniuniepodlega...”),
będącewyrazemcałkowitegodésintéressementprawodawcypodatkowegookreślony-
mikategoriamistanówfaktycznychbądźprawnych-najczęściejztegopowodu,że
objętesąprzedmiotowo-podmiotowymzakreseminnychpodatków.
Ulgipodatkowepolegająnaograniczeniuwielkościobciążeniapodatkowego-
wokreślonychprzypadkach-wstosunkudoobciążeniaprzyjętegozastandardowe
wdanympodatku.Ulgi,podobniejakzwolnienia,mogąmiećcharakterprzedmioto-
wy,podmiotowybądźmieszany.Zpunktuwidzeniakonstrukcjipodatkuulgimogą
miećformęobniżkipodstawyobliczeniapodatku,obniżkistawekpodatkowychbądź
teżobniżkiobliczonejkwotypodatku.
Ulgi,wynikającezprzepisówdotyczącychposzczególnychpodatków,nazywanesą
potocznieulgamisystemowymi.Pewneformyulgowegotraktowaniapodatników
przewidująteżprzepisyogólnedotyczącezobowiązańpodatkowych(odroczenie
terminuzapłatypodatku,rozłożeniepodatkunaratyczyteżumorzeniezaległości
podatkowej).Spotykaneniekiedyokreśleniezbiorczenpreferencjepodatkowe”nale-
żałobyjednakodnosićjedyniedotejpierwszejkategoriiinstytucjiprawnych.
Należypodkreślić,żeniekiedyprzepisyustawypodatkowejprzewidująmożliwość
obniżeniapodstawyopodatkowaniaalbokwotyjużobliczonegopodatkuzewzglę-
dówtechniczno-prawnych,tj.zewzględunataką,anieinnąkonstrukcjępodatku,
anawetzuwaginamiejscepodatkuwsystemiefinansówpublicznych.Niejestwięc
ulgąpodatkowąnaprzykładwpodatkudochodowymodosóbfizycznychanimoż-
liwośćodliczeniaodpodstawyopodatkowaniaskładeknaubezpieczeniaspołeczne,
aniteżmożliwośćodliczeniaodpodatkuskładeknaubezpieczeniazdrowotne8.
Rzadziejniżzwolnieniaiulgipodatkowespotykanesązwyżkipodatku.Teostatnie
mogąpolegaćnapodwyższeniupodstawyobliczeniapodatku,podwyższeniustawek
podatkowychbądźteżpodwyższeniuobliczonejkwotypodatku.
8Monograficzneopracowaniaproblematykiulgpodatkowych:W
.Nykiel,Ulgiizwolnieniawkon-
strukcjiprawnejpodatku,Warszawa2002;W
.Morawski,Ulgiizwolnieniawprawiepodatkowym,Gdańsk
2003.
