Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Europa
Europamięć
MaciejGórny
EuropyniewymyślilianiNiemcy,aniPolacy.Nietylkoonasama,jako
geograficznarzeczywistość,alenawetjejmitiikonografiaistniałyjuż,
kiedybarbarzyńcywkroczylidohistorii.Ponadtościślerzeczujmu-
jąc,Europaniejestkontynentem,leczjedyniezachodnimpółwyspem
Eurazji.ZkoleimitycznaEuropa,porwanaprzezZeusapiękność,
byłaksiężniczkąfenicką,awięcAzjatką,anieEuropejką.Granice
naszegokontynentuniebyłynigdybezdyskusyjnymgeograficznym
faktem,leczfenomenemhistorycznym,kwestiąświadomegowybo-
ru.Wczesnośredniowiecznezwiązkiplemienne,zaliczanedziśwraz
zdziedzictwemstarożytnościdokulturowychfundamentówkonty-
nentu(EuropabarbaricawujęciuKarolaModzelewskiego,ur.1937),
długoznajdowałysiępozanim.Kształtującesięwówczasniemieckie
wspólnotypamięciwyrosłyzobejmującegoEuropęZachodniąimpe-
riumKarolaWielkiego(747/748-814).Jeszczebardziejperyferyjne
tradycjepolskiestykałysięrównieżzinnymi,niemniejeuropejskimi
tradycjamicywilizacjibizantyńskiej.
NiesposóbopisaćnajważniejszychmotywówpolskiejiniemieckiejpamięcioEuro-
piezostatnichkilkusetlat.Tematjestniewyczerpany,trwałyiżywy,atymsamym
zmienny.Mimowszystkowartopokusićsięoodczytaniekilkuznaczeń,którePolacy
iNiemcynadawalitemuterminowiiktórewróżnych,uwarunkowanychhistorycz-
nieformachuparciewiązanesązEuropą.Będzietojednaknietylezaryspamięci
oniej,cohistoriajejkonceptualizacji,polskichiniemieckichpomysłównaEuropę.
Poszukiwanieichźródełiśladówkontynuacji.Tekoncepcjeogniskująsięwokółkil-
kudominującychwyobrażeńoEuropie:jednościiróżnorodności,wolnościibez-
pieczeństwa,cywilizacji,dobrobytuiwykluczenia.
Wspólnotanowożytna
Poczuciewspólnotydawałopojęciechristianitas.Wtakimwłaśniereligijnymkon-
tekściepojawilisięprzywoływaniprzezJanuszaTazbira(ur.1927)nEuropianie”
zszesnastowiecznegoantytureckiegowierszaSebastianaKlonowica(ok.1545-1602)
