Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
A.Kałaska,P.Przybyłowski,Pomiarjakościżyciawświetlewskaźników…
NajbardziejpełnejtypologiijakościżyciadokonałBorys,wyodrębniając
siedemkryteriów:
•kryteriumwartościowania(oceny)jakościżycia;
•kryteriumzakresuiliczbyaspektówjakościżycia;
•kryteriumobiektywnościpomiarujakościżycia;
•kryteriumliczbyobiektów,którychdotyczyjakośćżycia;
•kryteriumbezpośredniościpowiązaniabadańzrzeczywistąjakościążycia;
•kryteriumzrównoważeniaaspektówjakościżycia;
•kryteriumujawnianiawjakościżyciasystemuwartości(kryterium
aksjologiczne)29.
Klasyfikacjapierwszaukazujepodziałjakościżycianaoceniającąinieoce-
niającą.
Istotąinterpretacjioceniającejjestwzajemnepowiązaniemiędzypytaniem:
njakiejestżycie?”injakajestocenażycia?”30.Odpowiedźmożebyćtupozytywna
bądźnegatywna,zdodatkowymstopniowaniemwartości:średnia,niska,lepsza
jakośćżycia.Wtakimujęciumożnazatemocenić:jakośćżyciawmieścieXjest
lepszaodjakościżyciawmieścieY.
Interpretacjanieoceniającadążydouzyskaniaodpowiedzinapytanieoistotę
jakościżycia,poleganaporównaniunaturyjakościżycia.Toujęciewymagaodpo-
wiedzinapytanie:czymsięróżnimojajakośćżyciaodjakościżyciaprzyjaciółki
lubwczymjestpodobna?31.
Klasyfikacjadrugapoleganaokreśleniustopniasamorealizacjiczłowieka,
uwzględniającwymiarholistycznyjakościżycia(pełnepoleobserwacji)iwymiar
ograniczonyjakościżycia(cząstkowepolaobserwacji).
Wglobalnymujęciujakościżyciawyróżnićmożnatrzysfery,ściślezesobą
powiązane:fizyczną,psychicznąiduchową.Swoistymłącznikiemmiędzysferą
psychicznąaduchowąjestintuicja.Ograniczonajakośćżyciazawężonajestdo
jednejlubkilkudziedzin.Takieograniczeniadotycząm.in.sferyduchowości(wiara,
sumienie,uczciwość).Wartozauważyć,jakwskazujeBorys,iżzholistyczną
jakościążyciazwiązanyjestproblemzrównoważenialubjegobrakwokreślonych
sferachżyciaczłowieka(częstopomijanywbadaniachaspektuczuciowy-analiza
nsztucznego”człowieka)32.
29T.Borys,Propozycjasiedmiutypologiijakościżycia,GospodarkaaŚrodowisko,2008,
nr9,Wrocław,s.125.
30P.Rogala,Jakośćżyciajakocelrozwojulokalnegoiregionalnego.Koncepcjeiinstru-
mentyzarządzaniawadministracjipublicznej,KancelariaSenatu,Warszawa2017.
31T.Borys,R.Knippschild(red.),Jakośćżyciawobszarzeprzygranicznym-wzmocnienie
ponadgranicznychprzepływówdlawspólnegozrównoważonegorozwojuiplanowania
regionalnego,JeleniaGóra2014,s.17.
32M.Kusterka-Jefmańska,P.Rogala,Czyklasyfikacjecośporządkują?Otypologiach
jakościżyciaiichprzydatności.Odstatystykidojakości,WydawnictwoUniwersytetu
EkonomicznegoweWrocławiu,Wrocław2018,s.330.
