Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Andrzej
OzależnościachtychpisałtakżewVIIIwlBedaCzcigodnywDeTemporum
Woziński
Ratione52lWIXwlutrwaliłasięterminologiaodnoszącasiędotemperamen-
tówlOkreśleniaminSanguinei”
,nCholerici”
,nPhlegmatici”
,nMelancholici”
posługiwałsięHonoriusAugustodunensiswPhilosophiamundiw1lpołowie
XIIwl53WedługHildegardyzBingenczłowiektylkodziękiharmoniipłynów
ustrojowychmógłżyćbezgrzechuiosiągnąćdoskonałość,natomiastnadmiar
lubniedostatekktóregośznichprowadziłdozgubylGłównymźródłemdefek-
tówpsychofizycznychbyłdlaniejgrzechpierworodny54l
Dużeznaczeniewrozpowszechnieniusiękoncepcjiczterechtemperamen-
tówwXViXVIwlmiałutwórRegimensanitatisz1429rlprzypisywanyHein-
richowivonLaufenbergiwiązanyzeszkołąlekarskąwSalernolWtraktacie
tympojawiająsięmlinlopisychorób,metodichleczeniaorazprzyporząd-
kowańtemperamentówlNowymelementembyłoukazaniemelancholiijako
niecałkiemnegatywnegousposobienia:melancholikcoprawdajestzawistny
ichciwy,leczjednocześniestrzeżeswoichksiąg55l
Uschyłkuśredniowieczanaukaotemperamentachdocieraładocorazszer-
szychkręgówpoprzeztłumaczeniałacińskichtekstównajęzykinarodoweiroz-
powszechnianiewpostacidrukówlWykładotemperamentachbardzoczęsto
wiązanoztreściamiastrologicznymi,zopisamisiedmiuplanetidwunastu
znakówzodiaków,oczymjeszczewspomnimylTemperamentyukazywano
wpostacipersonifikacjilubalegorii56l
Najwcześniejsześredniowieczneichwyobrażeniaznajdująsięnadwóch
rysunkachwastrologicznymrękopisieTractatusdeQuaternariozokoło1100rl
przechowywanymwCambridge(GonvilleandCaiusCollege)57lUkazująone
dwakołapodzielonenaczteryrówneczęści,wktórychwidniejąpojedynczepostaci
opatrzonepodpisamilNajednymwylewająznaczyńcieczkupostaciumieszczo-
nejwcentrumkoła-topersonifikacjetemperamentówzpłynamiustrojowymi,
52BedaVenerabilis,DeTemporumRatione,XXXV,[w:]PatrologiaLatina,edlJlP
lMigne,
Paris1857-1866,Voll90,szpl457-458;porlRlKlibansky,ElPanofsky,F
lSaxl,SaturniMelancho-
lia…,sl80nnl
53HonoriusAugustodunensis,DePhilosophiaMundiLibriQuatuor,[w:]PatrologiaLatina,
edlJlP
lMigne,Paris1857-1866,Voll172,szpl55,93;GlLütkeNotarp,VonHeiterkeit…,sl42;
RlKlibansky,ElPanofsky,F
lSaxl,SaturniMelancholia…,sl124nnl
54Hildegardis(HildegardavonBingen)[1098-1179],LiberDivinorumOperumSemplicis
Hominis,[w:]PatrologiaLatina,edlJlP
lMigne,Paris1857-1866,Voll197,szl789-794;GlLütke
Notarp,VonHeiterkeit…,sl42nnl;RlKlibansky,ElPanofsky,F
lSaxl,SaturniMelancholia…,
sl130nnl;MlKowalewska,Bóg-Kosmos-CzłowiekwtwórczościHildegardyzBingen,Lublin2007,
sl163nnl;RlKlibansky,ElPanofsky,F
lSaxl,SaturniMelancholia…,sl130nnl
55GlLütkeNotarp,VonHeiterkeit…,sl43l
56FlGettings,TeHiddenArt.AStudyofOccultSymbolisminArt,London1978,sl96nnl;
GlLütkeNotarp,VonHeiterkeit…,sl47nnl;UlReißer,PhysiognomikundAusdruckstheorie
derRenaissance.DerEinfußcharakterologischerLehrenaufKunstundKunsttheoriedes15.
und16.Jahrhunderts(BeiträgezurKunstwissenschaf,Bdl69),München1997,sl199nnl;
RlKlibansky,ElPanofsky,F
lSaxl,SaturniMelancholia…,passiml
57Msl428,za:GlLütkeNotarp,VonHeiterkeit…,sl47,ill1-2l
26
