Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
RozdziałI
nikiemipokazaniemswejwyższościnadnim,równieżnapłaszczyźnie–na-
zwijmyto–moralnej.Bywałobowiem,żegdystrzelającyjakopierwszyprze-
ciwnikspudłował,Krukowieckigooszczędzał,udowadniającmujednocześnie
sweumiejętnościicelnietrafiającwwybranypunktwprzestrzeni37.Byłto
niewątpliwieurodzonyryzykant,któryniebałsiępatrzećśmierciwtwarz,ani
wbitwie,aniwpojedynku.Możeczasemmusiałpoczućtakidreszczemocji,by
mocniej,intensywniejżyć38.Wokresielwowskim–okresiebezczynności–
pojedynkówtychodbyłnajwięcej,zaczasówKsięstwaWarszawskiegoconaj-
mniejdwa,natomiastbrakwiadomościnatematjakiegokolwiekpo1815roku.
Porazostatniwyzwanyzostałwkwietniu1831roku,aledopojedynkunie
doszło39.
Krukowieckibyłjużmężczyznąwsilewieku,gdyNapoleonnaczeleWiel-
kiejArmiijesienią1806rokupobiłPrusyiwkroczyłnaziemiepolskie.Nie
tylkowieści,plotkiipogłoskiowydarzeniachnadWartąiWisłądocierałydo
Galicji40,alerównieżsłynnaodezwadoPolakówgen.JanaHenrykaDąbrow-
skiego41.Echawydarzeńwywołałyszczególnewrażeniezwłaszczanamłodzie-
żygalicyjskiej,którąnęciłaperspektywawalkiprzeciwzaborcom,karierawe
francuskimlubpolskimwojsku,czywreszcieprzyciągałozaWisłęsamoimię
Napoleona.Władzeaustriackienatychmiastrozstawiłykordonwojskowy
wzdłużgranicygalicyjsko-pruskiej,toteżochotnicyzGalicjimielizadanie
owielebardziejutrudnioneniżichodpowiednicyzziemzaborupruskiego,
którzykorzystalizrozprzężeniaichaosuspowodowanegodziałaniamiwojen-
nymi,atakżeszokuwywołanegołatwymizwycięstwamiFrancuzów.Wzwiąz-
37TakwłaśniebyłowprzypadkuwspomnianegopojedynkuzOborskim.PopierwszympudleObor-
skiego,Krukowieckiprzymierzyłupodsęczek”pobliskiegodrzewa,apodrugim,gdyOborskiniepo-
radniezasłaniałsobiegłowęiserce,strzeliłmułwpośladek.Zob.BUW,581,k.13,Wspomnienia
A.Krukowieckiego.
38Najcięższąranęwpojedynkuodniósłwstarciuzkpt.MikołajemDaine,teżświetnymstrzelcem,
ok.1810-1811r.wModlinie,kiedytozostałbardzoniebezpieczniepostrzelonywbrzuchidługosię
leczył.Zob.Kołaczkowski,Wspomnienia,ks.V,s.53.
39Dotragikomicznegoincydentudoszło,gdywbiurzegubernatoraWarszawyKrukowieckiegopo-
jawiłsięniejakiBogdański,podającysięzaemerytowanegokapitana,zprośbąoprzyjęciegodosłuż-
bywarmii.Interesantzapewneniepotrafiłsięzaprezentowaćlubniemiałpapierówpoświadczają-
cychstopień,więczapracowanygubernatorłZresztą,zapoznajmysięzrelacjąsamegoposzkodo-
wanego(BUW,548,vol.I,k.16,listdoKrukowieckiegoz27IV1831,pisowniaoryginalna):
uGdympodałwWarszawiebędącprośbęmojądoJWGeneraładn.23kwietniar.b.,będączasłużo-
nymoficeremwOjczyźnie,dotegohonorowym,skrzywdzonyzostałemodJWGenerałaniesłusznie
słowaminajnieprzyzwoitszemiwobecnościoficerówiludzicywilnych.WieotymJWGenerał,żetu
chodziowolność.Samowładnośćibrutalstwozaginąćpowinno.SkrzywdziłeśmnieJWGeneralena
honorze,skrzywdź-żemnieinażyciu,ażetuchodziohonor,przetoGowyzywamnapistoletyna
dzień6majar.b.,któregooczekiwaćbędęnaplacupodmiastemUniejowemwobwodzieiwojewódz-
twiekaliskimleżącym.Wrazieniestawieniasię,pocznęsobietakjakpowinnośćkażepojedynków.
XiążęciaKonstantegoterazniemasz,niemamsiękomumeldować.NazwałmnieJWGenerałSta-
rymDziademikazałeśiśćpreczjakpsu.Wszeregiwojskaniedozwoliłeśmi,abymbroniłOjczyzny.
Czekam,czekamnaplacu./podp./Bogdańskikapitan”.
Krukowieckiskierowałsprawędoorganówścigania,zob.BUW,569,k.49,KRWdoKrukowiec-
kiego,Warszawa10V1831.
40I.Lubowiecki,Pamiętniki,opr.N.Kasparek,Lublin1997,s.50;Rybiński,Mojeprzypomnie-
nia,s.32.
41K.Wojciechowski,PamiętnikimojewHiszpanii,opr.W.Łysiak,Warszawa1978,s.20.
