Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Międzykontemplacjąaucieleśnieniem
55
Moc,którawczłowiekumaswąsiedzibę,jestnowąsiłąwnaturze-inikt
pozanimniewie,czymjestto,czegoonpotrafidokonać,anionsam
niewienicotym,ażspróbuje.Nienapróżnojakaśtwarz,jakiścharak-
ter,jakiśfaktsprawiająnanimdużewrażenie-inneżadnego.Tarzeźba
wpamięciniejestpozbawionaustalonejwcześniejharmonii.Okozostało
umieszczonetam,gdziejakiśpromieńmógłnańupaść,abydaćświadec-
twoistnieniutegowłaśniepromienia.Dajemytylkopołowicznywyraz
samychsiebieiwstydzimysięboskiejidei,którąkażdyznasprzedstawia6.
Człowiekstajesiędziełemrzeźbiarskimwchwili,kiedy
uświadamiasobieswójpotencjałdziękirozpoznaniupromie-
nia,wiecznietrwającegownimsamym.Wmomencietego
rozpoznaniaczłowiekkrystalizujesobiesiebiejakodoskonałą
formę,któradotegomomentuistniejewirtualniejakonrzeźba
wpamięci”.Tenrzeźbiarskiideałmacharakterprzedustawny,
bopochodzizharmonii,którawbardziejuniwersalnymsensie
oznaczaistnieniepewnychukrytychpołączeńikoresponden-
cjipomiędzyrzeczami.JakzauważaDeannaFernie,Emerson
nawiązujedoPlatońskiejteoriiideałuorazwspomnienia.Ale
metaforapamięciprzechowującejobrazidealnegonja”,może
Emersonowisłużyćjakomotyw,wktórymgłębokiewrażenie
dziełasztukiodciskasięwumyśleiformujewłaściwyideał7.
MIĘDZYKONTEMPLACJĄAUCIELEŚNIENIEM
TekstEmersonaukazałsięw1841roku,kiedywAmeryce
triumfyświęciłyposąginarodowychbohaterówuwiecznia-
jąceichwmonumentalnychpozach,czegodowodzinp.mar-
murowypomnikWaszyngtonaautorstwaHoratiaGreenougha
umieszczonywRotundzieKapitoluwWaszyngtonie.Wtym
6R.W.Emerson,Poleganienasobie,w:tegoż,Eseje,dz.cyt.,t.I,
s.73.
7D.Fernie,Hawthorne,SculptureandtheQuestionofAmericanArt,
dz.cyt.,s.38.
