Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
1.Postkeynesizmjakopodejścieheterodoksyjne
(lozańską)wdrugiejpołowieXIXw.podwpływemrewolucjimarginalistycz-
nej.Szkołaneoklasycznazostałaosadzonawtradycjiszkołyklasycznej,wywo-
dzącejsięodAdamaSmitha,DavidaRicardaiJohnaStuartaMilla.Stądobecność
wjejanalizachtakichelementów,jakdoskonałakonkurencjaiwiarawefektyw-
nośćniezakłóconychingerencjąpaństwarynków,gwarantującychoptymalnere-
zultatyekonomiczne.SzkołaneoklasycznazostałazapoczątkowanaprzezWillia-
maS.Jevonsa,którynagrunciepodażowozorientowanejekonomiiklasycznej
stworzyłpodstawydlaanalizystronypopytowej,zdominowanejprzezczynnik
subiektywizmu,wyrażanyzapomocą(krańcowej)użyteczności.Wątkitezostały
twórczorozwinięteprzeznajwybitniejszegokontynuatoraszkołyneoklasycznej,
AlfredaMarshalla[RatajczakiSzulc2012].Wwęższymujęciutermin„ekono-
mianeoklasyczna”odnosisiędostworzonegoprzezMarshallapodejścia,opar-
tegonakoncepcjidoskonałejkonkurencjiiwzbogaconegoanaliząmikroekono-
micznąorazanaliząmarginalnąpopytowejipodażowejstronyrynku.
Wrazzupływemczasupojęcie„ekonomianeoklasyczna”uległorozszerzeniu,
obejmującswymzasięgiemcałąekonomięzapoczątkowanąprzewrotemmargi-
nalistycznym.JakpodkreślałaGodłów-Legiędź[2010,s.20]:„Termintenza-
cząłoznaczaćrodzajanalizyekonomicznejskoncentrowanejnastanierów-
nowagigospodarczejtraktowanejjakowynikdążeniaracjonalnychiświetnie
poinformowanychpodmiotówgospodarczychdooptymalizacjiswychcelówprzy
danychzasobachiwokreślonychwarunkachinstytucjonalnych.Wielkimiza-
łożycielamiekonomiineoklasycznejwtymszerszymujęciubyliLeonWalras
iAlfredMarshall”.
Wliteraturzeprzedmiotuczęściejmożnaspotkaćujęciedrugie.Dequech
[2007,s.280]wymieniłnastępującetrzyzasadniczecechyekonomiineokla-
sycznej:racjonalnośćpodmiotówgospodarującychorazmaksymalizacjęuży-
tecznościjakokryteriumtejracjonalności,podejścieodstronyrównowagi(lub
równowag)iodrzucenieniepewności.Bardziejszczegółowejanalizyistotyeko-
nomiineoklasycznejdostarczyłLavoie[2006,s.6-12].Wjegoopiniimożnają
opisaćczteremawyróżnikamizzakresumetodologiiijednymelementemzzakre-
supolitykigospodarczej;sąto:
-instrumentalizm,
-indywidualizm,
-racjonalnośćformalna,
-wymiana,rzadkość,
-wolnyrynek.
Instrumentalizmoznacza,żehipotezęuznajesięzaakceptowalnąwtedy,gdy
pozwalaonaformułowaćtrafneprognozyiustalaćparametrynowejpozycjirów-
nowagi.Realizmhipotezywogóleniejestbranypoduwagę.Teoriesątraktowane
jakonarzędzia(instrumentyanalizy),bezwzględunastopień,wjakimodzwier-
ciedlająfaktycznieobserwowanewrzeczywistościprocesygospodarcze.
