Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Ekonomiagłównegonurtuaekonomiaheterodoksyjna
13
Zgodniezzałożeniemindywidualizmumetodologicznego,ekonomianeo-
klasycznaprzyjmujeperspektywęmikroekonomiczną.Oznaczatoskupienie
sięnaanaliziedecyzjipodejmowanychprzezpodmiotreprezentatywny,który
dążydomaksymalizacjiswoichkorzyściprzyokreślonychograniczeniach.Jest
toświatatomistyczny,eliminującykoniecznośćuwzględnianiaukładuinstytucjo-
nalnego.Uznajesiętu,żedziałaniairolatakichinstytucji,jakbankiczyfirmy,
jedynieprzesłaniająprawdziwemotywyipreferencjejednostek,niewnoszącni-
czegonowegodoanalizyichzachowań.
Podmiotyodznaczająsięturacjonalnościąformalną(całkowitą),impliku-
jącąumiejętnośćprawidłowegoprognozowaniaiobliczaniarezultatówekono-
micznych.Obserwowanywniektórychmodelachneoklasycznychzabiegwpro-
wadzanianiedoskonałejinformacjimanacelunietyleurealnienieanalizy,ile
wzmocnieniezakładanejracjonalnościpostępowaniapodmiotów,którenawet
wobliczupoważnychbarierrynkowychwstanieosiągnąćmaksymalnewyniki.
Ekonomianeoklasycznajestzainteresowanaproblememefektywnejalokacji
ograniczonychzasobów.Źródłokoniecznościracjonalnegogospodarowaniatkwi
wzjawiskurzadkości.Każdewartościowedobromusibyćzdefinicjirzadkie,
amiarątejrynkowejrzadkościstająsięceny.Dlaekonomistówneoklasycznych
kwestiamiznaczniebardziejinteresującymiodprocesuprodukcjiproceswy-
mianywytworzonychdóbribodźcedoichoptymalnejalokacjiwgranicachwy-
znaczonychpełnymwykorzystaniemczynnikówprodukcji.
Ekonomiścineoklasycznipropagująideęwolnościgospodarczej,wierzącwto,
że„niewidzialnarękarynku”zagwarantujemaksymalnerezultaty.Gdybymożli-
webyłotrwałewyeliminowanieróżnegorodzajuniedoskonałościograniczają-
cychkonkurencjęidostępdopełnejinformacji,elastycznecenysprowadziłyby
systemdorównowagiwsensiePareta.Interwencjepaństwa,zwłaszczatepole-
gającenadoraźnympobudzaniugospodarki,powinnybyćograniczonedomini-
mum,gdyżstanowiąźródłonieefektywnościrynkowej.
Ekonomiagłównegonurtu
Pojęcie„ekonomiagłównegonurtu”(mainstreameconomics)funkcjonuje
wliteraturzeprzedewszystkimjakokategoriasocjologiczna(anieintelektu-
alna).WedługColandera,HoltaiRosseraJr.[2004,s.490],nagłównynurt
składająsięideegłoszoneprzezczołowychreprezentantówelitarnychinstytu-
cjiakademickich,którychpracefinansowaneprzezwiodąceorganizacjeba-
dawcze,publikowanewnajlepszychperiodykachiwyróżnianecieszącymisię
dużymuznaniemnagrodami.Ideetepowszechnieakceptowaneprzezauto-
rytetywdanejdziedzinie,przezcostająsię„głównymnurtem”myślenia.Jest
tozatemdefinicjaopartanapojęciuprestiżuiwpływachwywieranychwśrodo-
wiskuprofesjonalistów.