Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
D.Wajsprych(red.),Poszukiwanieczłowiekaw(nie)egalitarnymświecie–horyzontyspołeczno-filozoficzne,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-705-2,©byOlsztyńskaSzkołaWyższaim.JozefaRusieckiego,2011
©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
18
JoannaRutkowiak
Inaczejpojmowanyjestobszarpubliczny.Maonformalneramyprzestrzeni
tworzoneprzezludzirównychsobie.Samoto,copojawiasiępublicznie,cokon-
stytuujedlanasrzeczywistość,„[…]możebyćwidzianeisłyszaneprzezkażdego
imanajszerszyzmożliwychkrągodbiorców”19.Aletermin„publiczny”możnateż
rozumiećjako„[…]samświatotyle,oilejestonwspólnyiróżnyodposiadanego
wnimprzeznasprywatnegomiejsca”20.Natomiastto,cospołeczne,dotyczy–
zdaniemArendt–przekształcania„[…]prywatnejtroskiowłasnośćprywatną
wtroskępubliczną”21.
Nawiązującdotychustaleń,spróbujędokonaćryzykownego,gdyżniejako
„aplikacyjnego”,przejściaododpowiednichtezwysokiegopoziomuogólności
zesferyfilozofiispołecznejdopedagogicznego,pragmatycznegoobszaruna-
uczania–uczeniasię.Przyjmuję,żepracanauczycielazuczniem,niezależnieod
poziomuinstytucjikształcącej,możnebyćrozpatrywanajakofenomenzarówno
ocharakterzepublicznym,jakiprywatnym,aletakżejakozjawiskodotykające
ludzkiejintymności,conapierwszyrzutokawydajesięwątpliwe.
Charakterpublicznymaonawówczas,gdydziejesięwotwartejprzestrzeni
(najczęściejprzestrzeniinstytucjiedukacyjnej),gdziewobecinnychmówisięgłoś-
nootym,costanowipodjętąwłaśnieproblematykęnauczaniaicomapewienkrąg
odbiorców.Lekcjęszkolną,akademickiezajęciaćwiczeniowebądźseminaryjne
możnapotraktowaćjakotakiewłaśnieobszarypublicznegomówieniaiwymiany
słyszalnychdlawszystkichuczestników.Zauważmy,żeArendtwyraźniepodkreśla,
iżprzestrzeniepublicznesątworzoneprzezludzirównychsobie,atoniespełnia
sięwówczas,kiedynaduczącymisięgórujenauczycieloraz–cobodajważniej-
sze–inneosoby,częstokoledzy,rówieśnicy,którzyformalniezajmujątakiesame
pozycjeuczniowskie,alefaktycznieróżniąsięmiędzysobąwielomaparametrami,
aprzedewszystkimstopniemzaawansowaniawwiedzy,copowoduje,żejedni
dominująnaddrugimi.
Wywołujetozjawiskoucieczkiczęściuczącychsięwswojąprywatnośćwy-
twarzanąadhociwmałejskaliwniszyprzestrzenipublicznej,traktowanąjako
chwilowyazylwedukacyjnymmiejscupublicznym,aprzejawiającąsięświado-
mościowymwyłączeniem,nieobecnościąduchanatymzajęciu,przy–rzeczjas-
na–obecnościfizycznej.Sątotakiezachowaniaczęściuczniówbędącychwtej
przestrzeni,jakbynieistnieli,anawetjakbyniechcieliistnieć.Sytuacjete,znane
namzcodziennychdoświadczeń,odbieramjakopoważnąprzeszkodęwnauczaniu
19H.Arendt,Kondycjaludzka,dz.cyt.,s.56.
20Tamże,s.59.
21Tamże,s.75.
