Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tematmasakrludnościcywilnejdokonywanychprzezKaddafiegopochodziły
wwiększościprzypadkówodrebeliantów.Zkoleizrelacjilicznychafrykań-
skichiazjatyckichrobotników,pracującychwLibii,którzyucieklipowybuchu
rebelii,wynikało,iżrebeliancidokonywalirasistowskichatakównaludność
„czarną”.Wszystkowskazujewięcnato,iżobiestronydopuściłysięzbrodni
zarównonaludnościcywilnej,jakijeńcach.Biorącpoduwagępowyższe
fakty,możnazauważyćpewneprawidłowościzwiązanezkonfliktemwLibii.
Popierwszebyłatowojnadomowa,aniepowszechnepowstanieludności
przeciwkorządzącemudyktatorowi.Podrugie,MuammarKaddafibyłpo-
strzeganyprzezpryzmatswojejterrorystycznejdziałalnościwlatach70.i80.
XXw.,podczasgdywostatniejdekadzieniestanowiłonzagrożeniadla
bezpieczeństwaUSAiEuropy,azuwaginakorzyścizewspółpracyznim
(ropa,imigracja,zwalczanieAlKaidy)doszłodozbliżeniamiędzynimiZa-
chodem,któryprzeszedłdoporządkudziennegonadzbrodniamiKaddafiego
zpierwszychdwóchdekadjegorządów.Podkreślićtakżenależy,żereżim
Kaddafiegobyłprzewidywalny–wprzeciwieństwiedorebeliantów.Zper-
spektywyczasumożnarównieżdokonaćkonstatacji,żeuznanieprzedsta-
wicielirebeliantówzalegalnyrządLibiiprzezFrancjębezporozumienia
zsojusznikami,awszczególnościzpozostałymiczłonkamiUEbyłobłędem
FrancjiiskompromitowałowspólnąpolitykęzagranicznąUE.ReakcjaZa-
chodubyłatuzdecydowaniechaotyczna,apodjęciedziałańzbrojnych(ope-
racjaOdysseyDawn)bezdokładnegorozpoznaniapolitycznychafiliacjire-
beliantówibezmożliwościkontroliprzebieguzdarzeńzziemi(wtymkontroli
abyrebelianciniepopełnialimasakrludnościpopierającejKaddafiego)było
błędem12.
JednejzgłównychprzyczynwybuchuwojnydomowejwLibiinależy
upatrywaćwstrukturzeetnicznejispołecznejkraju.Lojalnośćwobecwła-
snegoplemieniaczywmniejszymkręguwobecklanu–odgrywałyistotną
rolęwrozłożeniulojalnościpolitycznej13.Kaddafidoskonalezdawałsobie
sprawę,żementalnośćplemiennaniejesttożsamaztradycyjnierozumia-
nymnacjonalizmemistosowałzasadę„dzielirządź”antagonizującplemio-
naprzeciwkosobie.Stworzyłwokółsiebiesiećlojalnychklanów,które
wzamianzadostępdowładzyipłynącychzniejkorzyścistałynastraży
reżimu.Kaddafistaranniedobierałsobierównieżwspółpracowników.Byli
nimiprzedewszystkimczłonkowiejegorodziny–synowie,którzypełnili
istotne,alenieoficjalnefunkcjewaparaciewładzy.SaifalIslamudzielałsię
naareniemiędzynarodowej,jakooficjalnymediatorpomiędzyZachodem
arządemlibijskim.ZkoleiMutasimbyłdoradcąojcawsprawachbezpie-
czeństwa,aKhamisdowodziłbrygadąwalczącązrebeliantami.
NałożoneprzezStanyZjednoczoneorazONZsankcjegospodarcze
miałybardzonegatywnywpływnagospodarkęlibijską.PoupadkuZwiązku
RadzieckiegoLibiastraciłaswojegogłównegosojusznika,cospowodowało,
12W.Repetowicz,ArabskaWiosna–szanseizagrożenia,BriefprogramowyInstytu-
tuKościuszki,kwiecień2011,InstytutKościuszki,Kraków2011,s.5.
13Vide,A.Micek,ArabskawiosnawLibii,[online,przeglądany7lipca2013],dostęp-
nyw:http://www.militis.pl/1990/arabska-wiosna-w-libii.
15
