Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
W
pospolitejObojgaNarodównazywanorozmaicie:powstaniemBoh-
ydarzenialat1648-1658napołudniowo-wschodnichkresachRzeczy-
danaChmielnickiego,buntemkozackim,rewolucją,wojnądomową,wojną
narodowowyzwoleńczą,wojnąpolsko-ukraińską
1
.Zaproponowanewtytule
określenienpowstaniekozackie1648-1658”sugeruje,żemiałoononietyl-
kojednegobohatera,niezakończyłosięrównieżześmierciąChmielnickiego
w1657r.
2
Przyjmująctakiedatowanie,odcinamsięodhistoriografiirosyjskiej
iradzieckiej(zwłaszczamarksistowskiej),aleischlebiającejimdoniedaw-
nahistoriografiiukraińskiej,gdziewwieluopracowaniachopisdziejówpo-
wstaniaChmielnickiegokończyłsięanaliząpodpisaniaugodywPerejasławiu
(1654).Końcowacezuratytułuodnosisięgłówniedopodpisaniaaktuugody
(unii)hadziackiejiwskazujejubileuszowycharaktermonografii(w2018r.
obchodzono360.rocznicęuniiRzeczypospolitejzKozaczyzną,rok2019to
jubileusz450-leciauniilubelskiej).Wdalszejczęścipracy,wnawiązaniudo
tradycjipolskiejhistoriografii,abyuniknąćpowtórzeń,określenienpowstanie
kozackie1648-1658”będziesynonimiczniezastępowanenpowstaniemBohda-
naChmielnickiego”
.
Opracowaniemdziejówtychwydarzeńzajmowalisięgłówniehistorycy,
zazwyczajhistorycynowożytności.Rozpatrywanojedotądprzedewszystkim
1
Powstaniekozackie1648-1658wczasachzaborówhistorycypolscyczęstonazywalinbuntem”
(J.S.Bandtkie,DziejeKrólestwaPolskiego,t.2,Wrocław1820,s.308).Whistoriografiirosyjskiej
iukraińskiej,zwłaszczaokresuradzieckiego,przeważniepojawiałosięokreśleniewojnynarodo-
wowyzwoleńczej,obecniespotykasięokreślenienrewolucji”
.Wewspółczesnejpolskiejhistorio-
grafiidominujenazwanpowstanieBohdanaChmielnickiego”
.
2
Podobnieswojeopracowaniazatytułowalihistorycy,zajmującysięwcześniejszymipowsta-
niamikozackimi:M.Gawęda,Powstaniekozackie1637,Zabrze2007;A.Borowiak,Powstanie
kozackie1638,Zabrze2010.
