Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
PóźnogotyckarzeźbadrewnianaMałopolskiwświetleźródełpisanych...
krotniewlatach1512–1527).Wśródrzemieślnikówcechowych2.ćwier-
ciw.XVIwysokąpozycjęmusiałzajmowaćsnycerzJan,tytułowany
rzeźbiarzemkrólewskim(przyczymwśródartystówdworskichbyłza-
pewnenjednymzwielu”).Pozycjataniemusiałajednakłączyćsię
zuznaniem–Janniezostałanirazustarszymcechu,doktóregoniewąt-
pliwienależał,aktóryniechętniepatrzyłnaserwitorów,pozostających
podopiekąmożnychpatronów.
2030Snycerzeainnerzemiosła
Wedługodtworzonegoprzezhistoryków,idealnegomodelu,cechmiał
zazadaniehamowaćnapływrzemieślnikówzinnychmiast,utrudniać
czeladnikomzdobycietytułumistrzowskiego,atakżedbaćozachowa-
niemniejwięcejwyrównanegopoziomuwytwórczości(mierzonegoza
pomocąpracymistrzowskiej).Ponadtocechściślestrzegłrozgranicze-
niarzemiosł,pilnując,byrzemieślnicyjednejspecjalnościniewykony-
waliprac,będącychdomenąinnegofachu.Wreszcie,cechregulował
wielkośćwarsztatów,niepozwalającmistrzomnazatrudnianiezbytwielu
uczniówiczeladników,awskrajnychprzypadkachkontrolowałdosta-
wymateriału46.AnalizującsytuacjęcechowychsnycerzywKrakowie,
wartoskupićsięnaproblemierozgraniczeniakompetencji.
Ustawakrakowskiegocechumalarskiegozawierajedenparagraf
dotyczącytejkwestii,jestonjednakdlabadańnadsnycerstwemmało
istotny47.Otym,żewKrakowieistniałysporydotyczącekompetencji
snycerzy,świadcząjednakinneźródła48.
46Baxandall1980,s.115.Autorzastrzegł,żetenidealnymodelwpraktycenigdzie
niebyłrealizowanywpełni.
47Zob.KodeksdyplomatycznymiastaKrakowa1257–1506,cz.2–4,wyd.F.Pie-
kosiński,Kraków1882,nr346,s.466,§14:nBognersullenkeyneschildemachen,vnd
zattlerkeynetaschenhewtennochschilderymen,dassichnitangehoert”.nBogner”to
arcufices,czylirzemieślnicywytwarzającyłuki,którzyposiadaliswójcech,podobnie
jaknzattler”–sellatores,siodlarze.Krakowscymalarzemielinajwyraźniejswoisty
monopolnaprodukcjętarcz–zapewnebardziejwcelachreprezentacyjnychniżobron-
nych–copotwierdzająźródła,dotyczącenp.StanisławaSzczerby:CA2,nr1336.
48Dosporówkompetencyjnychdochodziłoiwinnychcechachkrakowskich,zob.
W.Chotkowski,RzemiosłaicechykrakowskieXVwieku,Kraków1891,s.49–50;
K.Bąkowski,Dawnecechykrakowskie,Kraków1903(=nBibliotekaKrakowska”,t.
22),s.41.
