Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
PóźnogotyckarzeźbadrewnianaMałopolskiwświetleźródełpisanych...
czyTauerbachsamrzeźbił,czyzatrudniałwtymcelusnycerzy;wolno
przypuszczać,żebiorącpoduwagęcharakterzleceń,jakieprzede
wszystkimkierowanodostolarzywymienionewinwentarzurzeźby
służyłyprzedewszystkimdodekoracjimeblilubstropów.Niemawkaż-
dymraziepodstaw,bysądzić,żewwarsztaciemistrzaSebastianapo-
wstawałytakżefigurydonastawołtarzowych.
Stosunkipomiędzyrzeźbiarzamiamalarzamiistolarzaminieogra-
niczałysięwyłączniedosporów.Znacznieczęściejrzemieślnicyci
współpracowalizesobą,oczymnajlepiejświadcząarchiwalnewiado-
mościnatematorganizacjipracyprzynastawachołtarzowych(sąto
wogromnejwiększościźródłaniemieckie)63.Zwyklejedenartysta
nazwijmygogłównymzleceniobiorcązawierałkontraktzfundato-
rem,dostarczałprojekt(Visierung)iodpowiadałzaterminowąrealiza-
cję.Jeżeliniebyłwstaniesamodzielniedostarczyćgotowegoretabu-
lum,mógłzlecićwykonaniepewnychjegopartiiinnymwarsztatom.
Niekiedyarchiwaliainformujądośćdokładnieoprzypadkachtakiego
podzlecania.WspomniećmożnatumalarzaFriedrichaHerlinazNördlin-
gen,który,podjąwszysięrealizacjinastawy,zamówiłrzeźbionefigury
uSimonaLainbergerazNorymbergi(1478)64.Podobniepostąpiłrzeź-
biarzJörgLedererzKaufbeuren,wosobnychkontraktachzlecającsto-
larzowiLenhartowiWidenmannowiwykonaniekompletnejstruktury
retabulumwrazzornamentyką,amalarzowiPeterowiZechowipoli-
chromiiizłoceń(1513)65.
Opodzialepracymógłteżzdecydowaćfundator.Takbyłowprzy-
padkuUlrichaFuggera,którywr.1485zleciłosobnowykonanierzeź-
bionegoretabulumMichelowiErhartowi,ajegopolichromięmala-
rzowiGumpoldowiGültingerowi66.Zbiorowymfundatoremretabulum
ŚwiętejKrwiwkościeleśw.JakubawRothenburgubyłaradamiejska,
zktórąosobnekontraktyzawarlistolarzErhartHarschnerirzeźbiarz
TilmanRiemenschneider67.ZapewnewoliprzeoraJohannesaVendta
zPollingnależyzawdzięczaćsprowadzenieHansaLeinbergera,bywy-
konałrzeźbydonastawywtamtejszymkościeleparafialnym,zamówio-
nejwcześniejustolarzaHansaBöckschütza(1526)68.
63Obszernerozważanianatentemat:Habenicht1999,s.77–129;tubogatymate-
riałźródłowy.
64V.Liedke,WarHansLeinbergereingebürtigerNürnberger?,nArsBavarica”,
t.4,1975,s.23–24.
65Baxandall1980,s.118–120(przedrukikomentarzdoobukontraktów).
66Ibidem,s.105.
67OstatnioOellermann1995,s.178.
68Lill1942,s.144–145i311–312(źródłaiumowa);Oellermann1995,s.178.