Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Snycerzeainnerzemiosła
45
Fakt,żestolarzeczulizagrożeniedlaswychinteresówzestrony
malarzyisnycerzy,jestłatwydowyjaśnienia.Ichudziałwwytwarza-
niuretabulówołtarzowychbyłniezwykleistotny:obejmowałnietylko
wykonanieszafyiram,aletakżeniejednokrotniebardzobogatejipra-
cochłonnejornamentyki58.Należyzwrócićuwagęnaspotykanewnie-
którychźródłachwyraźneoddzielaniepracystolarzaodsnycerza,ma-
jącezapodstawęfakt,iżtenostatnitworzyłrzeźbęfiguralną.Statutkra-
kowskiegocechustolarzynazywasnycerstwonkunsztemrzezania”59.
Wczasiewspomnianegowyżejsporuoprzynależnośćcechowąrzeź-
biarzywKonstancjipodniesionoargument,iżstolarzewprawdziewy-
cinająwdrewnieornamenty(nbossen”),naberwasvonfryenBilden
undvonfryerKunst[podkreśl.–W.W.]geschnittenwerde,das
sollentdieTischmachernitmachen”60.Wprzeciwieństwiedostolar-
stwa,rzeźbaurastawięcdoranginsztukiwolnej”.Wkolejnymsporze
(1491)stolarzeżądaliodradymiejskiejwKonstancji,byzabroniłasny-
cerzomwszelkichrobótzużyciemhebla,ostateczniejednakrajcyzaka-
zalitylkosnycerzomwłasnoręcznegowykonywaniaszafretabulów61.
Ścisłerozgraniczenieoburzemiosłniezawszejednakbyłoprzestrze-
gane,awniektórychwarsztatachstolarskichpowstawałarzeźbafigu-
ralna.WKrakowietakąpracownięprowadziłw2.ćwierciw.XVIsto-
larzkrólewskiSebastianTauerbach.Wedługspisanegowr.1552in-
wentarza,wdomuTauerbachaznajdowałosięmiędzyinnymi10rzeź-
bionych(?)twarzy(nAngesichter”),świecznikzdwiemafiguramiko-
biecymi,14figurekmęskich,12małychlistewztwarzami,22małegło-
wy,17głównnalistwie”oraz27nkunstbucher”ineinschubladevol
kunst,auffpapir”–niewątpliwiewzornikiiryciny62.Mniejistotnejest,
58ZpolskichbadaczypierwszyorolistolarzypisałSokołowski1902,szp.153;
ostatnioproblemomawiałOellermann1995.Por.takżeUrbańskaiNiezabitowski
1991,s.8.
59UrbańskaiNiezabitowski1991,s.14.
60Klaiber1910,s.93.Określenienbossen”jakoornamentykęinterpretujeHuth
1923,s.99,przyp.120.InaczejG.Weilandt,WarderältereSürlinBildhauer?,nJahr-
buchderStaatlichenKunstsammlungenBaden-Württemberg”,t.28,1991,s.44–45,
którysądzi,iżchodziłotuowstępnąobróbkęsurowegoblokudrewna.
61Deutsch,op.cit.,s.50.ZupełnieinaczejpostąpiłaradamiejskawRatyzbonie,
stwierdzającwr.1480,żesnycerzemogąwłasnoręcznierobićdlasiebie,dlainnych
orazdlamalarzy,ncorpus”inTafel”,naniekorzyśćstolarzy(Huth1923,przyp.139).
62A.Chmiel,InwentarzrzeczynadwornegostolarzaZygmuntaStaregoiZygmunta
Augusta,SebastianaTauerbacha,nSKHS”,t.5,1896,s.XLV–XLVI.Por.Misiąg-
-Bocheńska1953,s.153;Kuczman2004,s.78.
