Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
CzęśćI.Pracajakoczynnikintegracjispołecznej
madobrejpracybezkultury.Wtensposóbpracaludziróżnicujeizbliża,
integrujeidezintegruje”(ibidem:24—25).
Wspólnapracajestszkołą,wktórejuczymysiękulturywspółżyciaizro‑
zumienia,kulturydziałaniazespołowego,nabywanianawykówkoniecznych
dlakulturypracy.Brakkulturypracysprzyjapowstawaniuwyalienowanych
stosunkówpracy,tzn.takich,wktórychistniejerozziewpomiędzyrolami
ipostawamipracowniczymiafaktycznymidziałaniamijednostek.Brakkul‑
turywzespołachpracowniczychujawniasięwformiestosunkówzdehu‑
manizowanych,sprzyjającychzachowaniompełnymurazów,kompleksów
ikonfliktów.Tylkowysokakulturapracy,etykazawodowa,honorzawodu
itp.chroniąskutecznieprzedpatologicznymistosunkamiwprocesiepracy
(ibidem:27—28).
Przed1989rokiemsystemorganizacjispołecznejpaństwaistruktura
organizacyjnaprzedsiębiorstwbyłyzdominowaneprzezpolitykę,azacho‑
waniapracownicze—przezideologię.WładysławJacheriUrszulaSwadźba
piszą:
Nastąpiładeprecjacjapracy,oderwaniejejwynikówodwynagro‑
dzenia,dewaluacjapracyrzetelnejikwalifikowanejnarzeczpracy
służalczejinietwórczej.Ponadtopojęcieetosupróbowanostosować
tylkonaniższychszczeblachhierarchiipracy,tzn.wobecrobotników
ipracownikówniższychpoziomówzarządzania.Imwyżejwhierar‑
chiipracy,tymmniejobowiązywałetospracy.Wpolitycekadrowej
—gdzieprzeważałykryteriapolityczneipartyjne,nieuwzględnia‑
jącewiedzy,inteligencjiifachowościwpracy—funkcjonowałyme‑
chanizmypreferująceludzimiernych,aleposłusznych[…].Wczasach
PRL-uuwarunkowaniazewnętrzne(złaorganizacjapracy,niewłaściwe
kierownictwo,niegospodarność,brakoszczędności)doprowadziłydo
poczuciabezsensupracy.Nastąpiłwyraźnypodziałnapracępaństwo‑
wąiprywatną.Tępierwszątraktowanoformalnie,bylejak,atędru‑
gąsolidnieipoważnie.Zpraktykiwiadomo,żeetospracyjednostek
igrupstanowireakcjęnaotaczającąrzeczywistośćzarównowsensie
pozytywnym,jakinegatywnym(JaCher,SwaDźba,2002:157—158).
Po1989rokunastąpiływPolsceważne,dalekoidącezmianypolityczne,
gospodarcze,społeczneikulturowe.Wdzisiejszychwarunkachetospracy
wymagawłasnejinicjatywyjednostek,samodzielnegodziałania,umiejętno‑
ścipodejmowaniadecyzji,podnoszeniakwalifikacjizawodowych,umiejęt‑
nościposzukiwaniapracy.
Wnowejrzeczywistościznaleźlisiępracownicy,stosunkipracy
iformygospodarowaniawwarunkachrynkuikonkurencjirównież
narynkupracy.Wzoremnowoczesnychprzedsiębiorstwzachodnich
