Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Mariański:WładysławaJacherakoncepcjapracyludzkiej
swójwymiaraksjologiczno-normatywny(wartości,normy)ibehawioralny
(zachowaniaidziałania)(JaCher,SwaDźba,2002:146—149).Jacherprzyjmu‑
jenastępującądefinicjęetosupracy:
Etostocharakterystycznydladanejgrupyzespółwartościinorm
odnoszącychsiędookreślonejwartościfundamentalnej,przejawiający
sięwpraktycewkonkretnychzachowaniachidziałaniach.Etospracy
tocharakterystycznydladanejgrupylubcałegospołeczeństwazespół
wartościinormodnoszącychsiędowartościfundamentalnej,jakąjest
praca.Wartośćtajestuzupełnionapozostałymiwartościami,któresą
jejatrybutami;onasamainormyprzejawiająsięwpraktycewkon‑
kretnychzachowaniachidziałaniach(ibidem:149).
To,cozawierapojęcieetosupracy,znalazłoswojespełnienienaŚląsku.
Jacherpodjąłpróbęopisuiocenygórniczejpracy(etosgórnikapolskiego).
Skoncentrowałsięnamotywachpodejmowaniapracywgórnictwie,opisał
zjawiskonadmiernejfluktuacjiiinneczynnikinegatywniewpływającena
etospracy(destrukcjaetosupracy).Wskazałtakżenarolęreligiimającej
dużeznaczeniewkształtowaniusięetosupracygórniczej(JaCher,1984:
118).Wysokiewartościowaniepracygórniczejznalazłotakżeodzwiercied-
leniewwynikachbadańsocjologicznychwśródmłodzieżyzwojewództwa
opolskiegonapoczątkulat80.ubiegłegowieku.Wśróduznawanychwar‑
tościosobowychnapierwszymmiejsculokowałosię,coprawda,szczęście
rodzinne,alenadrugimmiejscu—pomyślnewynikiwpracyzawodowej
(JaCher,1983b:119—120).
Pokoleniaśląskiebyływychowywanewszacunkudopracybędącej
źródłemrozwojuizasobnościindywidualnejorazrodzinnej.Szacunekdo
pracywzrastałszczególniewokresachkryzysówgospodarczychibezro‑
bocia.Śląskbyłznanyzkulturydobrej,rzetelnejikompetentnejpracy.Lu‑
dzieŚląskapreferowalinormyiwzorykulturowe,któresprzyjałyrzetelnej
iefektywnejpracy.Po1945rokurozpocząłsięstopniowyupadeketosu
pracy.
Systemorganizacjispołecznejpaństwa,strukturaorganizacyjna
przedsiębiorstwa,zdominowaniegospodarkiprzezpolitykę,azacho‑
wańludzkichprzezideologiępartiidoprowadziłydorozziewumiędzy
doktrynąarzeczywistością.Nastąpiładeprecjacjapracy,oderwaniejej
wynikówodwynagrodzenia,dewaluacjapracyrzetelnejikwalifikowa‑
nejnarzeczsłużalczejinietwórczej.Wszystkotoodbiłosięnawyni‑
kachpracyipoziomiegospodarki(JaCher,1992d:18).
Wdrugiejpołowielat50.konstatowanojużpierwszesymptomyrozbi‑
janiaetosupracy.
31
