Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Tacudownanienawiść
Faustpragnieprzedłużenia(prawda,żenienawieki)chwilizmy-
słowej.Cojednaktunajważniejsze:otozapomocąśrodkainter-
tekstualnegoinstancjanarracyjnaprzedzierzgnęłasięwmęskąrolę
literacką,potrzebnąjejwfikcjonalnejgrzeerotycznejzarazem
wgrzetekstualnej.Umyślnośćtegozabiegunieulegakwestii,ponie-
ważwtymmiejscupolegaontylkonaamplifikacjiwmontowaniu
wdoświadczeniebohaterki,amożeautobiograficznejnarratorki
efektuintertekstualnego,wypróbowanegoczterystronicewcześniej:
wopisiezapaśniczegotrikukuzynarazjużnzadziałał”bowiemGo-
ethe.nNawpółonciągnął,nawpółonasięosunęła”(s.50)
mówiotymtrikunarracja,parafrazującprzedostatniąlinijkęballa-
dyRybak,wktórejowesłowapuentująscenękuszeniamężczyzny
przeznimfę,abypodążyłzaniąwodmęt⁹.Główne,amożejedy-
neznaczenietegowtrętusprowadzasięznówdozamianyról,która
zpewnościąpodlegainterpretacjizewzględunapowikłaneżycie
płcioweEriki,aletakżenaintencjeiinteresywłasnenarracji.Jak
przemyślnieobatewzględyzostałyzesobąsplecione,widaćzaraz
potem,kiedyErikaodbywawyprawędopeep-show,żebysięprzy-
glądaćnagimpannom:n[Lampki]mająrozbłyskamiakcentować
krzaczastetrójkąty,botojestto,naconajpierwmężczyznapatrzy,
takajestreguła.MężczyznapatrzynaNicość,patrzynaczystyBrak.
NajpierwpatrzynaNicość,dopieropotemdochodzidotegoreszta
mamuśki”(s.66).
Erikazajmujemiejscemężczyznypatrzącegonannicość”In-
nego,awłaściwieInnej.TaoczywistaaluzjadoLacana,uktórego
nbrak”napędzapożądaniewsferzesymbolicznej1⁰,przenosizda-
rzeniefabularnenapoziomteoriiniejakounieważniającejróżnicę
Halbzogsieihn,halbsankerhin,/Undwardnichtmehrgesehn.Ostatnialinijka
(nInigdygojużniewidziano”)wkoincydencjizparafraząJelinekwskazujealboznów
narewizjęsensu,bytakrzec,eschatologicznego,albowręczprzeciwnie:nadozgonny
charakterdziewczęcychdoświadczeńerotycznych.
1⁰Por.JacquesLacan,DasSeminarvonJacquesLacan,ks.4:DieObjektbeziehun-
gen1956–1957,przełożyłHans-DieterGondek,Turia&Kant,Wien2003,s.259
orazTiloRenz,„DieKlavierspielerin(1983)”…,s.187.