Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pracaniematerialnaiintelektpowszechny
19
zewzrostemmniejstabilnychformzatrudnienia(pracawniepełnym
wymiarze,umowynaczasokreślony,freelancingipracaprzyprojektach
zleconych),któretworząwymógzwiększonegozaangażowania,Hinwesto-
waniawsiebie”,rozpoznaniairozwijaniaumiejętnościatrakcyjnychna
rynku,któreniesązwiązanebezpośredniozcharakteremwykonywanej
pracy(Hall,Soskice2001:30).Wprzypadkudrugim,zmianywobszarze
związanymzpracąprzyniosły,zwiększonąmobilnośćielastyczność,jeśli
chodziowybórformyiczasupracy,alerównieżzwiększeniewymaganego
czasupracyzarównoprzezpracodawcówjakisamychpracowników(Fle-
ming2009;Ross2004).
KoncepcjapracyniematerialnejNegriegoiHardtapowstaławkon-
tekściewyżejopisanychzmian,ukierunkowanychnaosiągnięciewięk-
szejelastyczności,wydajnościiproduktywności.Transformacjapracynie
przyniosłaspadkujejznaczenia.Tocouległozmianie,todotychczasowa
praktykaujmowaniapracywkategoriachprzestrzenno-czasowych.Zama-
zaniegranicczasowychiprzestrzennychwprzypadkuczynnościzwiąza-
nychzpracąprzyniosłowefekcieproliferacjępraktykkreującychwartość
wobszarzeczasuwolnegoipozamiejscemzatrudnienia.Ztegowzględu,
zdaniemNegriegoiHardta,pracauzyskaładziścharakterbiopolityczny,
ponieważwodróżnieniuodjejwcześniejszychformdefiniowanychprzez
zakressprawowanejnadniąkontroli(normy,przepisy,regulaminy,nad-
zór,inwigilacja)określająprzedewszystkimzdolnośćdowytwarzania
zróżnicowanychformżyciaspołecznego,kulturalnegoipolitycznego.
Wtymsensiepowstaładziękitemusiłarobocza,inaczejniżwtradycyj-
nymmarksistowskimujęciuredukującymjądorolitrybikauruchamia-
negoikontrolowanegoprzezkapitał,maszansęuzyskaćcharakterpod-
miotowynadrodzespontanicznejaktywizacjiisamowaloryzacji.Nową
siłęrobocząNegriiHardtokreślająmianemwielości.WielośćtoHotwarta
iekspansywnasieć,wktórejwszystkieróżnicemogąbyćwyrażaneswo-
bodnieijednakowo”(Hardt,Negri2004:xiv).TenHnowyproletariat”
obejmujewszystkich,którychpracęwykorzystujekapitał.Niebędącaklasą
społeczną,niejednorodna,amorficznawielośćzaangażowanajestwpro-
cesnieustannejpracy,gdyżjakzauważają:Hniemalicznikówwybijających
czas;(nowy—przyp.K.S.)proletariatprodukujewcałejswejogólności
wszędzieiprzezcałydzień”(Hardt,Negri2005:423).Zacieraniesięróż-
nicypomiędzyprodukcjąireprodukcją,pracąmaterialnąiniematerialną,
intelektualnąifizycznąuwydatniazatemHniemierzalnośćczasuiwarto-
