Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JoannaPietrzak-Thébault
ostatecznieszatykatolickiegomonarchy.Polskimonarchapowołuje
sięrównocześnienaautorytetcesarzyrzymskich,sięgapamięciądo
czasów,kiedyherosznalazłsięwtondzieŁukuKonstantyna.Przytej
okazjizapytajmy,czyfakt,żejednazprac,tazwiązanazwołamiGeryo-
na,rozegrałasięwpobliżumiejsca,gdziedzisiajleżyRzym,wystarcza,
byzrozumieć,dlaczegohistoriaHeraklesa/Herkulesastałasiębodaj
pierwszymwierzeniemgreckim,któreprzeniknęłodoRzymu
2
?
Jagiellońscyherkulesikrakowscymieliwszakżeswoichantenatów.
JanDługoszporównywałdwukrotniezwycięstwaBolesławaChrobrego
wwojnachzlat1015i1018doHerkulesowychprac:
NastępniekrólBolesław,naśladującowegomocarzaHerkulesa,którynakrańcach
Hesperiitrzywieżepostawił,samteżwrzeceDnieprze,wtymmiejscugdzierzeka
Suładoniegowpada,wbiłsłupyzlitegożelaza,podobnododniadzisiejszegoist-
niejące,dlauwiecznienianimigranic
3
.
Irazjeszcze:
Bolesławbowiem,pałającgorliwąchęciąutrwaleniagranicKrólestwaPolskiego,
arównocześniezabezpieczając,abynigdyniebyłynaruszone,wyznaczyłjeżelaz-
nymisłupaminazachodzie,wschodzieipółnocy,naśladującwzórHerkulesa,są-
dząc,żeswąwytrzymałościąiodpornościąbędąwiecznotrwałe
4
.
Działaniaewangelizacyjnekrólamiałyprzypominaćherkulesowe
dziełaśw.Wojciecha-walczącegozpogańskąHydrą,przedstawione
takżenaDrzwiachGnieźnieńskich
5
.PodpióremWincentegoKadłub-
kazaśiwalkiKazimierzaOdnowicielanabierałyherkulesowychpo-
równań
6
.
2
Por.Z.Kubiak,MitologiaGrekówiRzymian,Warszawa1998,s.457i543.
3
J.Długosz,RocznikiczyliKronikisławnegoKrólestwaPolskiego,red.J.Dąbrowski,
Warszawa2009(wyd.11961),t.1,s.335.
4
Ibidem,s.351.SamDługoszrównieżporównujeswojąpracędoHerkulesowychtru-
dów,piszącwliściededykacyjnymnastęującesłowa:Przerażałmnieciężarrzeczynie-
zmiernej,trudnejiniezgłębionej,cięższyodmaczugiHerkulesowej,zwłaszcza,że
niezmiernejpracymiałabyodpowiadaćniejakaśnagroda,niewdzięczność,alenajfałszywszy
osądiprzewrotnainterpretacja,iczęstosamzesobąrozważałemwmilczeniu,podczaschwil
spoczynku,jakietojaszerokieipełnenawałnościmorzezamierzamprućnakruchejichwiej-
nejłódcemegoumysłu,rozmyślnieczyteżniebacznie?,ibidem,s.67.
5
Por.A.Boczkowska,HerculesiDawid...,s.42;J.Banach,HerculesPolonus,studium
zikonografiinowożytnej,Warszawa1984,s.24.
6
Por.A.Boczkowska,HerculesiDawid...,s.49,nota47.
~18~