Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JoannaGorecka-Kalita
UniwersytetJagielloński
Heroizmmiędzyświętościąaszaleństwem:
rycerzWiwianwstarofrancuskiejepopei
cykluWilhelma
PraceHerkulesatoheroicznasuccessstoryobrazującazwycięstwobo-
haterawzmaganiachznadludzkimiwyzwaniami.Natomiastbohater
mojegoartykułuponosiprzedwczesnąśmierćwswejpierwszejwiel-
kiejbitwie.Czyhistoriętakzakończonąmożnauznaćzasukces?Śred-
niowiecznaodpowiedźwydajesięprosta:jeślijestto„dobraśmierć”-
atakąwszakjestśmierćbohateranapoluchwały-zcałąpewnością
należyjątakinterpretować.Patrzącszerzej,heroizmwpewnymsensie
jużwsamejswejistociezawieraideęzwycięstwa-przekroczeniasiebie
igranicczłowieczeństwa,zaśczynyheroiczne,jakpiszeLucienBraun,
stająsięaktamizbawczymiczyzałożycielskimiwkonfrontacjizprzeciw-
stawnąsiłą
1
,awięcniejakoperse.
Jeślijednakmożnazałożyć,żewkulturzeeuropejskiejistniejepe-
wienuniwersalnyschematczynuheroicznego,tojużjegoszczegółowa
koncepcjajestnierozerwalniezwiązanazHistoriąitymsamympodda-
wanaciągłejrewizji.Innymisłowy,jeślibohaterheroicznyjestzawsze
człowiekiemwalki,tozarównonaturatejwalki,jakcnoty,jakimitrzeba
wniejsięwykazać,mogąbyćzasadniczoróżne:mitycznepraceHerku-
lesawgruncierzeczynieprzypominająanisprytnegoczynubiblijnego
Dawida,anirozpaczliwejwalkiRolanda.Bohateremheroicznymbyłby
zatemten,ktonajpełniejucieleśniawartościswejepoki.Średniowie-
1
L.Braun,Polysémieduconceptdehéros,w:Héroïsmeetcréationlittérairesouslerègne
deHenriIVetdeLouisXIII,Paris1974,s.23.Wszystkiecytaty,jeśliniepodanoinaczej,
wmoimprzekładzie.
~31~
