Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
Pragmatycznyliberalizmrzeczywiścierodzisięwtrybiepolemicznym,wopo-
zycjidofilozofiiakcentującejpotrzebęteoretycznegougruntowaniaporządku
politycznego.Tenpierwszykrokmacharakternegatywnyipozwalaodróżnić
owąkoncepcjęodalternatywnychsposobówmyślenia.Wtejpracyinteresuje
mniejednakwszczególnościdrugikrok,czylipozytywnywymiarfilozofiipo-
litycznejRorty’ego.
Wujęciunegatywnymfilozofiapragmatycznapokazuje,żetradycyjnepro-
blemyfilozoficznemającharakterpozorny,wynikajązpojęciowegopomiesza-
nia.Wujęciupozytywnympragmatyzmmożnabyrozumiećjakonnormatywny
pragmatyzm”7.Zgodnieztymujęciemjęzykowapraktykaspołecznamawzało-
żeniucharakternormatywny,natomiastfilozofiaujawniawpostacipojęciowej
normydomyślnieprzyjmowaneprzezuczestnikówpraktyki8.Wtymznaczeniu
możnapowiedzieć,żepragmatyzmzawszemajużwymiarpozytywny,ponie-
ważpoddajerefleksjizasadydziałaniaporządkównormatywnych9.Pragmatyzm
rekonstruujenormatywnątreśćpraktykspołecznychdopostacizrozumiałego
zbiorureguł-konceptualizujeporządekspołecznyjakoracjonalny.Pojęciowa
rekonstrukcjafilozofiipolitycznejRorty’egoprzypominazatemodpowiedźna
pytanie:gdybyistniałporządekpolitycznydziałającywsposóbmożliwiezgodny
zprzekonaniamiwyrażonymiwfilozofiiRorty’ego,tojakiebyłybyjegoprak-
tycznezałożenia?Pragmatycznyliberalizmzostajetutajwyjaśnionyniejako
negatywfilozofiioświecenia,leczjakopozytywnairozumnapraktykapolitycz-
na.Wdalszejczęściwstępu(I)omówięznaczeniekategorii(A)liberalizmuoraz
(B)pragmatyzmuwfilozofiiRorty’ego,atakże(II)przedstawięzwięzłewprowa-
dzeniedowłaściwejczęściksiążki.
siędwiepracezbiorowenatematdorobkuRorty’ego:A.Malachowski(red.),ACompanionto
Rorty,Wiley-Blackwell,Hoboken2020;D.Rondel(red.),TeCambridgeCompaniontoRorty,
CambridgeUniversityPress,Cambridge-NewYork2021.Pasjonującąhistorięamerykańskiego
pragmatyzmu,któraobejmujezagadnieniateoriifilozoficznejorazhistoriispołeczno-politycz-
nejprzedIIwojnąświatową,możnaznaleźćw:L.Menand,TeMetaphysicalClub:AStory
ofIdeasinAmerica,Farrar,StrausandGiroux,NewYork2002.
7Zob.R.Brandom,PerspectivesonPragmatism:Classical,Recent,Contemporary,Harvard
UniversityPress,Cambridge-London2011,s.107-157.
8JakpisałBrandom,nnormywyrażonewpostaciregułmożnazrozumiećjedynieprzyzało-
żeniunormobowiązującychwpraktyce”.Tamże,s.69.
9CornelWesttwierdzi,żepragmatyzmjestbliskizałożeniaprymatuperspektywyetycznej
wfilozofii.C.West,TeAmericanEvasionofPhilosophy:AGenealogyofPragmatism,TeUniver-
sityofWisconsinPress,Madison-London1989,s.206.
