Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wstęp
myfilozoficznewymagająrozwiązania,inneporzucenia,alefilozofiajakotaka
niemusiniczegokonkretnegoustalić.Wsamejfilozofiiniemarównieżniczego
takiego,cowymagałobywyjaśnienia.Wpraktycelekturytekstufilozoficznego
niejestbardzoważne,czyjegoautormarację,aleczywowocnysposóburu-
chamianasząwyobraźnię.Formacja,którąRortyokreślamianemkulturylite-
rackiej,nposzukujezbawienia”wpróbiezapoznaniasięznmożliwienajwiększą
rozmaitościąludzi”,wdotarciudongranicludzkiejwyobraźni”27.Cechądobrej
filozofiijestzatemniewiększaszczegółowość,alewiększawyobraźnia.Roląfilo-
zofiijestprezentowaniefilozofii,aniereprezentowanieczegośinnego.
Znaczeniepragmatycznegoliberalizmumożnawyrazićzapomocączterechhaseł:
funkcjonalizm,kontekstualizm,pluralizmorazliberalnapolitykakulturalna.Po
pierwsze,pragmatyzmwiążesięzeskłonnościądorozumieniapraktykispołecznej
wkategoriachfunkcji,jakąpełniąwniejokreśloneurządzeniaspołeczne.Zgodnie
ztakimstanowiskiem,abyrozumiećznaczeniepraktykispołecznej,musimyrozu-
miećreguły,którymisięonarządzi.WilliamJamespisał,żeoznaczeniutwierdze-
niaprzesądzająjegopraktycznekonsekwencje.Abyocenićznaczenieprzekonania,
należyrozważyć,naczympolegajegostawka(cashvalue).Trzebazatemsprawdzić,
zjakimiinnymiprzekonaniamisięonowiążeijakajestzperspektywyaktoracena
jegoutrzymanialubzmiany-jakąfunkcjępełnionowpewnymsposobieżycia.
MówiącjęzykiemRorty’ego,jeślirozumiemyregułypewnejgryjęzykowej,topo-
siadamywyjaśnienie,dlaczegoaktorzywykonująkolejneruchy.
Podrugie:kontekst.Rortyzwracauwagę,żeniemożemynwyjśćzwłasnejskó-
ry”,abyzpozycjibezstronnegoarbitraporównaćnaszsposóbmówieniaidzia-
łaniazdostępnymialternatywami.Zamiasttegozakładamypewienkontekst
działania,żebyrozumiećproblemirozwiązanie.Azatemscenajestjużzawsze
przygotowana-następniewykonujemykolejneposunięciawgrze,wpływającna
jejdalszyprzebieg.Zmianaprzekonaniaalbosposobudziałaniawymagaczegoś,
coRortyokreślamianemredeskrypcjialborekontekstualizacji-nowegospo-
sobumówienia,nowegorozumieniakontekstudziałania.Wpraktyceoznacza
to,żepolitykajestlokalna:aktorzymusząorientowaćsięwswoichdziałaniach
naaudytorium,któreodnosisiędokonkretnejrzeczywistościmaterialnejisym-
bolicznej28.Tymsamymrozumuniesposóboddzielićodemocji,argumentuod
retoryki,tradycjiodracjonalności.
Potrzecie:pluralizm.Rortyprzyjmujestanowisko,zgodniezktórymnie
musimyposzukiwaćcałościowegoobrazuświata-byćnzauroczenidziełem
27FPK,s.147-152.
28StanleyFishposługujesięwpodobnysposóbterminemnlokalizm”.Zob.S.Fish,Tere’s
NoSuchTingasFreeSpeech:AndIt’saGoodTing,Too,OxfordUniversityPress,NewYork-
Oxford1994.
