Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
swajającegonasząmowę.Towłaśnieon–częściejniżodbiorcapolski–będzieposzu-
kiwałwsłownikachodpowiedzinanurtującegopytania,atymsamymsięgałposłowniki
specjalistyczne,wktórychdominujefunkcjadydaktyczna.Potrzebaprzygotowaniatego
rodzajusłownikówjestdziśoczywistością.
Zmyśląoobcojęzycznychzwolennikachnietradycyjnychmetodipodejść,azwłasz-
czatych,którzychcąopanowaćjęzykpolskinapoziomiesamodzielnegokonstruowa-
niawypowiedzi,dokonanowyboruczasownikówpodstawowychnapodstawieIlustro-
wanegosłownikapodstawowegojęzykapolskiego3.
Poskonfrontowaniutychczasownikówzopublikowanymipodręcznikamidona-
uczaniajęzykapolskiegojakoobcego4wyselekcjonowano1001czasowników(jako
czasownikihasłowe)podkątempotrzebprzygotowywanegosłownikaorazkoncepcji
znanejicenionejseriiJęzykpolskidlacudzoziemcówredagowanejprzezprofesoraWła-
dysławaT.Miodunkę.Następnieopracowanodlawszystkichczasownikówhasłowych
jednolitąobudowęramowączasownikaskładającąsięznastępującychelementów:
1.hasłaopatrzonegonumerem,
2.ciąguuzupełnieńsygnalizowanychwłaściwymidlaczasownikahasłowegopyta-
niami,
3.połączeńskładniowychzprzypadkamiorazprzykładamizdań5,
4.innychpołączeń(np.zprzysłówkami,zespójnikamiitp.),
5.wyrazówipołączeńbliskoznacznych.
Całośćpracymożnabyzatytułowaćzbioremzwiązkówrządu,rekcjiczasowników,
akomodacjiskładniowejlubsłownikiemwalencyjnym.Zdecydowanosięjednaknatytuł
Praktycznysłownikłączliwościskładniowejczasownikówpolskichwychodzączzałoże-
nia,iżterminłączliwośćjestpojęciemszerszym,wskazującymnazdolnośćczasowników
dootwieraniaprzysobiewielumiejsc,anietylkopodporządkowywaniasobieinnych
wyrazów.
Zawartewniniejszejpracy1001podstawowychczasownikówłączyprostotaoraz
czytelnośćukładu.Ustalającwstępnezałożenia,zrezygnowaliśmyzterminologiiwpra-
wiającejwzakłopotanieobcojęzycznegoużytkownika,ztrudnejdorozszyfrowaniasym-
boliki,zeschematówzdaniowychorazzakodowanychcechsemantycznychleksemów.
Mamynadzieję,iżzaproponowanywniniejszymopracowaniuukładnietylkoułatwi
obcojęzycznemuużytkownikowipierwszykontaktzeschematamizdaniowymi6,lecz
będziemurównieżcałkowicieodpowiadał.
Oto,wjakisposóbopracowanohasłaczasownikówpodstawowych.
Wszystkiehasłazawartewsłownikuodnumeru1donumeru1001,ułożonewpo-
rządkualfabetycznym,zostaływpisanewjednolityschemat.Zlewejstronyhasławidnie-
jenumerporządkowy,zprawejzaśskróty,wskazującenaniedokonaność(NDK)bądź
dokonanośćczasownika(DK).Wartotutajzaznaczyć,żedozasobu994niedokona.
3Z.Kurzowa,Ilustrowanysłownikpodstawowyjęzykapolskiego,Universitas,Kraków1999.
4Uwzględniono24podręcznikiwydanewPolscezlisty29podręcznikówzamieszczonej
wPostscriptum40,Katowice2001.
5Zazdanieuważasiękażdąkonstrukcjęopartąnadowolnejformieczasownika.
6SchematzdaniowyR.Grzegorczykowadefiniujejako„abstrakcyjnyukładpozycjiskład-
niowychwyznaczanyprzezwłaściwościkonotacyjne(semantyczno-składniowe)czasownika”.
w:Wykładyzpolskiejskładni,op.cit.,s.49.
8
