Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Dyplomacjajakosztukaosiąganiacelówpolitykizagranicznej
iupadkiemKonstantynopolanaWschodzie.Ustanawianiestałychplacówekdyplo-
matycznychwynikłozpotrzebprozaicznychiutylitarnych,czasuczyniłznichpod-
walinęsystemuobecnościzagranicznejpaństwa.flPraktykawyprzedzawnaturalny
sposóbteorię”
219
.TabelępierwszychstałychmisjizestawiłStanisławNahlik
220
.
3
Rzymstałsięflgłównąszkołąkształceniadyplomacji”
rzanejduchownymioczekującejogólniezrozumiałychzasad.Wewszystkich
221
,corazrzadziejpowie-
włoskichstolicachharmonizowanojejjęzyk,rytuałigesty,ujednolicanokomunikację
werbalnąiniewerbalną,budowanowrażliwośćidrażliwośćprotokolarną,codecydo-
wałoojejprofesjonalizacji
222
.Posłów,legatówiambasadorówrekrutowanospośród
nietylkodobrzeurodzonych,lecztakżeurzędników,prawnikówihumanistów
223
.
Powstawałyzmyśląonichpodręcznikipraktykidyplomatycznej,vade-mecum,po-
radnikitowarzysząceimwmisji.NajstarszymznanymbyłAmbaxiatorumbrevilogus
BernardaduRosierz1436r.Wciągupóźniejszychstulatpojawiłosięponaddziesięć
kolejnych,główniewłoskichlubzWłochamizwiązanych,aichautoramibyliErmolao
Barbaro,NiccolòMachiavelli,EtienneDolet,OtavianoMaggi,MarinoCavalli,
AlbericoGentili
224
.Łączyływsobierekomendacjedlawładcy,jakichkandydatówwy-
219
C.Fletcher,DiplomacyinRenaissanceRome,opocito,s.23,cytuje:V.Ilardi,TheFirstPermanent
EmbassyOutsideItaly:TheMilaneseEmbassyattheFrenchCourt,1464-1483,w:M.R.Thorp,
A.J.Slavin(red.),Politics,ReligionandDiplomacyinEarlyModernEurope:EssaysinHonourofDe
LamarJensen,SixteenthCenturyJournalPublishers,Kirksville1994,s.2.Tamrównieżodyskusji
natematróżnicymiędzystałąmisjąaciągłościąmisjiambasadorskiej.
220
S.Nahlik,opocit.,s.51.
221
G.Matingly,TheFirstResidentEmbassies,opocito,s.435;C.Fletcher,DiplomacyinRenaissance
Rome,opocit.,s.83–87.
222
N.Covini,B.Figliuolo,I.Lazzarini,F.Senatore,opocit.,s.128–132.Florencjadługoopierała
sięprofesjonalizacjiwłasnejdyplomacji,długoutrzymującmożliwośćwyznaczaniaambasadorów
wdrodzelosowaniaizakazującimpełnieniakolejnejmisjiprzezdwalata,P.Gilli,Lafonction
d!ambassadeursdanslestraitésjuridiquesitaliensduXVesiècle:l!impossiblereprésentation,flMélangesde
l’EcolefrançaisedeRome.Moyen-Age”2009,t.121,nr1,s.175.
223
H.Nicolson,TheEvolutionofDiplomaticMethod,opocito,s.29,powołujesięnawielkiego
historykaidyplomatęztamtychczasów,FrancescoGuicciardiniego,któryubolewał,żeFlorencja
musipowoływaćurzędnikównaswoichambasadorów.B.Maxson,TheHumanistWorldof
RenaissanceFlorence,CambridgeUniversityPress,Cambridge2014,s.111–117,zestawiaponaddwa
tysiącenazwiskobywateliFlorencjiwysyłanychpodczasXVstuleciawkrótko-idługotrwałych
misjachdyplomatycznych.Odkrywa,żekwalifikacjehumanistówbyłymniejposzukiwane,niż
zwyczajowouznawano.N.Covini,B.Figliuolo,I.Lazzarini,F.Senatore,opocit.,s.153–155.
224
P.Gilli,BernardDeRosieretlesdébutsdelaréflexionthéoriquesurlesmissionsd!ambassade,op.cit.,
s.187–189.Pierwszetraktatyprzedstawiającezadaniaitechnikidyplomatycznezestawioneprzez
WładimiraHrabaraiBetyBehrensomawiaS.Nahlik,op.cit.,s.18–20.Por.N.Covini,B.Figliuolo,
I.Lazzarini,F.Senatore,opocit.,s.138–141;D.Frigo,Prudenzapoliticaeconoscenzadelmondo:un
68
