Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Dyplomacjajakosztukaosiąganiacelówpolitykizagranicznej
kowedlaprzyszłościstosunkówmiędzynarodowych.Nawetkiedyeuropejskiemo-
carstwaweszłynadrogęotwartegokonfliktu,konferencjeambasadorówbyłyorga-
nizowanejakowłaściwyformatrozwiązywaniasporów.Ostatniąprzedwybuchem
Iwojnyświatowejbyłalondyńskakonferencjaambasadorów,obradującanaprzeło-
mielat1912i1913wsprawiepokojunaBałkanach.
Spórtrwa,czytopokójtworzyłwspółpracę,czyteżwspółpracakrzewiłapokój
309
.
Współpracamiędzynarodowastronformalnierównychwymagałapodjęciadziałań
praktycznych.Dotyczyłyonestatusu,rangiiprecedencjipaństwiichprzedstawicie-
li,czylikodyfikacjiprotokołudyplomatycznegoopartegonazasadachobiektywizmu
iwzajemności.Zunifikowałyetykietęizasadyzawieraniaumów
310
.Przyjęłyrównież
formęorganizacjimiędzynarodowych.Kongreswiedeński,regulującprzepisywol-
nejżegluginarzekachpłynącychprzezlicznepaństwa
311
,powołałdożyciaCentralną
KomisjęŻegluginaReniejakoskładniksystemubezpieczeństwaeuropejskiego
312
IstniejącawStrasburgudodzisiajKomisjajestnajstarsząorganizacjąiprawowitądale-
kąprotoplastkąwszystkichstałychstrukturwspółpracymiędzynarodowejnaświecie.
3
Kongreswiedeńskijestdodziśwzorcemiźródłeminspiracjidlapokoleńpolity-
kówidyplomatów
313
.Uznanogozapierwszyprzejawdyplomacjiwielostronnej
314
.
Management,flSecurityStudies”2003,t.13,nr2,s.195;M.Rendall,AQualifedSuccessforCollective
Security:TheConcertofEuropeandtheBelgianCrisis,1831,flDiplomacyandStatecraft”2007,t.18,
nr2,s.272–274;M.Schulz,TheConcertofEuropeandInternationalSecurityGovernance:Howdidit
operate,whatdiditaccomplish,whatwereitsshortcomings,whatcanwelearn?,w:H.Müller,C.Rauch
(red.),GreatPowerMultilateralismandthePreventionofWar:Debatinga21stCenturyConcertofPowers,
Routledge,London2018,s.26–28;K.Lascuretes,opocito,s.3.
309
R.Jervis,FromBalancetoConcert,opocito,s.64.
310
AneksXVII:RèglementssurlerangentrelesAgentsdiplomatiques,w:ActesduCongrèsdeVienne
publiésd!aprèsundesoriginauxdéposésauxarchivesdudépartementdesAńairesétrangères,Imprimérie
royale,Paris1816,s.332–334;T.Orłowski,Protokółdyplomatyczny,opocito,s.27–28.
311
AneksXVI:Règlementspourlalibrenavigationdesrivières,w:ActesduCongrèsdeVienne…,opocito,
s.306–331.
312
J.Schenk,TheCentralCommisssionfortheNavigationontheRhine:AFirstSteptowardsEuropean
EconomicSecurity,w:B.deGraaf,I.deHaan,B.Vick(red.),op.cit.,s.75–76,83–88.Wzórzostał
następniezastosowanydlaKomisjiDunajskiej,C.Ardeleanu,TheEuropeanCommissionofthe
Danube,1856-1948:AnExperimentinInternationalAdministration,Brill,Leyden2020,s.327–328.
313
Ostatnio:A.R.C.Humphreys,ConcertsasaModeofOrderinginWorldPolitics:AnIdealTypeAp-
proach,w:H.Müller,C.Rauch(red.),opocito,s.58-61;pracazbiorowa,ATwenty-FirstCenturyConcert
ofPowers-PromotingGreatPowerMultilateralismforthePost-TransatlanticEra,PeaceResearchInstitute
Frankfurt,Frankfurt2014,s.25–28.
314
J.Siotis,TheinstitutionsoftheLeagueofNations,w:TheLeagueofNationsinretrospect,Walter
deGruyter,Berlin–NewYork1983,s.20zauważa,żetenfundamentalnyaspektbyłrzadko
podejmowanyprzezhistorykówtakichjakCharlesWebsteriGoloMann.
84
