Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Osiatyńskizaproponowałwyznaczeniegranicyroszczeń
wprawachczłowieka:
Dziśczęstojakoprawoczłowiekaprzedstawianajestkażdazachcianka,
niezależnieodwłasnegowkładuczywysiłkukogoś,ktowysuwaroszczenie.
Niecoprzejaskrawionąlistętakichżądańprzebranychzaprawaprzedstawił
Kołakowski.Sądystarająsięcoprawdawzględniedokładnieokreślić,
copodlegaochronieprawnej,aconie–izpewnościąnieudzieliłybyochrony
różnymprywatnymkaprysom.Znawcyprawazłatwościąpodważylibyteżwiele
konkretnychargumentówKołakowskiego.Bezwątpieniajednaklistaroszczeń
wysuwanychpodsztandaremprawczłowiekajestzdecydowaniezadługa13.
Idalejautorzaznaczył,że:
Wartouzmysłowićsobie,żeprawaczłowiekaniemająnaceluzagwarantowania
postępu,dobrobytuaninawetrównościspołecznej.Prawaczłowiekazeswej
naturysąograniczonedoautonomiiiminimumbezpieczeństwa–osobistego,
politycznegoisocjalnego.Nagruncieprawmożnawięcżądaćjedynie
schronieniaprzeddziałaniemżywiołów–aleniemieszkania;minimumkalorii
niezbędnychdoprzeżycia–aleniedobrobytu.Wszystkopowyżejtego
minimumtrzebaalbowypracowaćsamodzielnie,albootrzymaćnamocydecyzji
politycznejodwładzpublicznych,którepowinnyrozdzielaćzasobywedle
przyjętychprzezspołeczeństwopriorytetów14.
Ważnymelementemświadomościprawczłowiekasądziałania
podejmowaneprzezjednostkiwcelukontrolowaniatego,jak
państwoochroniprawaczłowieka.Niezadowolonyobywatelmoże
wyrazićsprzeciw,np.korzystajączwolnościzrzeszaniasięwspólnie
zinnymi,możepodjąćdziałaniawcelupolepszeniaswojejsytuacji,
mamożliwośćwzięciaudziałuwpokojowychdemonstracjach
ipokazaniatymsamymwładzyjejnieprawidłowegodziałania,
atakżestosującnieposłuszeństwoobywatelskie,możenakłaniać
dozmianyzłegoprawa.Tedziałania,pozasprzeciwem,mogą
wyrażaćrównieżodpowiedzialnośćjednostkizawspólnotę,jakąjest
państwo.Korzystajączprawadoinformacjiodziałaniachwładzy,
możliwościkrytykiźledziałającychinstytucjiiurzędników,
monitorowaniaichpracy,atakżezprawadopetycjiiskargi
nadziałalnośćurzędnikóworazprawaskargisądowej
umożliwiającejsądowo-administracyjnąkontrolędecyzjiorganów
publicznych,jednostkaprzypominawładzy,jakieposiadawzględem
niejobowiązki,copowinnaczynić,aczegoczynićjejniewolno.
Wartotutajwspomniećotworzącejsięświadomościdobrego
urzędnika,naktórąskładająsię:znajomośćwykonywanejpracy,
