Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
formowanoozamiarzejegowprowadzenia.Ustawodawcywidocznienie
przemyślelikonsekwencjiwprowadzanegozapisu.
Zkolejnympodziałemspołeczeństwaspotykamysięwnastępnym
ustępie,gdzieustawodawcawyróżnianwierzącychwBogainiepodziela-
jącychtejwiary”.Tymrazemwpierwszejzwymienionychgrupmieszczą
sięwyznawcyróżnychwyznań,łączniezkatolikami,coniewątpliwiejest
zabiegiemtrafnym,aletylkozewzględunato,żeniefaworyzujeżad-
nejreligii.Kontrowersjebudzinatomiastzamkniętalistauniwersalnych
wartości,którychźródłemjestBóg.Sąnimiwedługkonstytucji:prawda,
sprawiedliwość,dobroipiękno.Należydodać,żezarównoprzedstawi-
cieleKościołakatolickiego,jakiinnychwyznańniesugerowalitegotypu
zapisuijestonjedynieinwencjągrupyposłów.Mimopojawiającychsię
wypowiedziteologówchrześcijańskich,żeBógjestprzedewszystkim
źródłemmiłości,listawartościpozostałaniezmieniona.Wydajesię,że
najlepszymrozwiązaniembyłobyniepodawaniewcalewartości,których
źródłemjestBóg,gdyżkwestietewydająsięwykraczaćpozakompeten-
cjewładzświeckichiprzynależąraczejdoteologiiposzczególnychreligii.
OpróczBoga,jakoźródławspomnianychwartości,ustawodawcaodwołu-
jesiętakżedobliżejnieokreślonychninnychźródeł”,zktórychtoniewie-
rzącywBogaczerpaćmajątesamewartości.Zapistegotypuwprowadza
dodatkowezamieszaniewynikającezniejasnościterminologicznych.
Zakolejneniefortunnesformułowaniepreambułyuważanyjestzapis
oodpowiedzialnościprzedBogiemlubprzedwłasnymsumieniem7.Zastoso-
waniesłowanlub”jakoalternatywynierozłącznejniewydajesiętukoniecz-
ne,zwłaszczażemodeltakinieprzyjąłsiępowszechniewjęzykupolskim.
Istniejezatemniebezpieczeństwoopacznegorozumienianiniejszegozapisu:
możnazeńbowiemwnioskować,żeodpowiedzialnośćprzedBogiemwy-
kluczaodpowiedzialnośćprzedwłasnymsumieniem-acozatymidzie,że
osobyreligijneodpowiadajątylkoprzedBogiem,anieczująsięjużodpowie-
dzialneprzedwłasnymsumieniem.Trafniejszesformułowaniaspotykamy
wkonstytucjachnaszychsąsiadów:wniemieckiejznajdujemyzapisoodpo-
wiedzialnościprzedBogiemiprzedludźmi,awukraińskiej,którajestwtej
kwestiinajbardziejzbliżonadopolskiej,czytamyoodpowiedzialnościprzed
Bogiem,przedwłasnymsumieniem(Krukowski1997:1,8).
7
n[ł]pragnącnazawszezagwarantowaćprawaobywatelskie,adziałaniuin-
stytucjipublicznychzapewnićrzetelnośćisprawność,wpoczuciuodpowiedzialności
przedBogiemlubprzedwłasnymsumieniem,ustanawiamyKonstytucjęRzeczypo-
spolitejPolskiej”.
21
