Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
Platon,Prawa
At.CzyżbyśniemówiłzaHomerem,żezawszecodziewięćlatMinos
624b
udawałsięnaspotkaniezojcem
6
iwedlejegowieszczychsłównadawał
prawawaszympoleis7?
Kl.Botaksięunasmówi!Ijeszcze,żebratjegoRadamanthys-znacie
625a
przecieżtoimię-byłwyjątkowosprawiedliwy.Onto-wkażdymraziemy
6
624a7-b3SłowaHomera(Od.XIX179)wliteralnymprzekładziebrzmiąwielo-
znacznie:nTamto[wKnossos]MinosdziewięcioletnikrólowałZeusawielkiegopowier-
nik”(
gνθotgΜίνωg/ἐννέωρogβoσίλgυgΔiὸgμgγάλoυὀoρiσtήg
;natematmożliwych
sensów,wielorakichzpowoduumiejscowieniaprzymiotnikandziewięcioletni”iznaczenia
rzeczownikaoaristesCpowiernik?’,zob.Willetts1962:95-96;Russo,Fernandez-Galiano,
Heubeck1992:85,cyt.przezPerlman2005:292).InterpretacjaPlatonarozstrzygana
rzeczdziewięcioletnichcyklicznychwędrówekMinosa,podejmowanychwcelukonsultacji
prawzeswymojcem;podobniewnapisanymzapewneprzezjakiegośAkademikaMinosie,
319b-e:Minosco9latchodziłponaukęmądrościdoZeusa,który,wedleHomera,tylko
jegospośródswychlicznychdziecizaszczyciłosobistymwychowaniem(wtymduchuteż
Eforos,FGrHist70F147).WzaginionympiśmieArystotelesaUstrójKreteńczyków(frg.
611,14Rose)taregularniepowtarzanapaideutyczno-prawodawczaczynnośćMinosa
nazwanajestepanorthosis-Cpoprawianie,prostowanienanowo’.Dlaczegoikiedyprawo
wymagapoprawiania,akróllubprawodawcaponawianejnauki?Topytanie,naktóreod-
powiedźudzielanajestw12księgachPrawwformieepickiejniemalprezentacjiworatio
rectażmudnegoidługiegoprocesunprostowania”samychrozmówców-awszyscytrzej
wywodząsięzcieszącychsiępowszechnąsławąkulturprawnych(natematczęstegoużycia
słowaorthos,Cpoprawnie,słusznie’,ijegoderywatówzob.przyp.22).Przywołaniejużna
początkudialogutradycjiminojskiejwkontekścieźródełprawodawstwastanowiprze-
ciwwagędlatypowegodlatragediiateńskiejVw.przedstawianiaMinosajakookrutnego
iniesprawiedliwegotyranazKrety,zaśmierćswegosynażądającegoodAtenkrwawego
okupuwpostacicorocznejofiaryzsiedmiuateńskichchłopcówitylużdziewcząt,wywo-
żonychnaKretęnapożarcieMinotaurowi(zob.nawiązaniedotejlegendywFedonie,58a3;
tytułyniezachowanychtragediioMinosieiMinotaurzepodajeMorrow1960:23,przyp.
29).TenobrazdzikiegoMinosa,przekazanyteżprzezwczesnychattyckichhistoryków
(FerekydesaiHellanikosa),stanowiącyjakobyzemstępisarzynakreteńskimkróluzajego
doświadczonąongiśprzezAttykęmilitarnąsiłę(Prawa,706a-b;Pseudo-Platon,Minos,
318d,321a;Plutarch,Tezeusz,XVI3-XVII1),zmieniasięwIVw.dziękinodkryciuKre-
ty”przezPlatona:nPrzezPrawaPlatonuczyniłsiebiekoryfeuszemprokreteńskiejgrupy
izawszejestcytowanyprzezpóźniejszychpisarzy,którzymówiąorzekomychzasługach
kreteńskichpraw”(Morrow1960:25).NatematwkładuEurypidesawnową,misteryjną
wizjęKrety,połączonąprzezPlatonazwizjąprawodawczą,szerzejprzyp.11.
7
624b2PolistokolejnewieloznaczneiczęstoużywanewPrawachsłowo:oznaczasamą
osadę/miasto(gród),miastozjegobezpośrednimotoczeniem,wspólnotęobywatelską,ze-
spółinstytucjipolitycznych.Tam,gdziekontekstdopuszczabogatysens,zachowujęgrecką
formępolis(l.mn.poleis);wmiejscach,gdziesenstenzostajezawężonyprzezkontekst,
tłumaczęzgodniezpodanymiwyżejznaczeniami(zob.określeniepolisuArystotelesa,Pol.
1276b1;szerzejHansen2006:85-93).
