Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mythosilogos
wkategoriachwyrażającejsię,czyliuzewnętrzniającejsię,natu-
ry.Ekspresjanaturytosytuacja,gdyukrytagłębia–Iwnętrze
kuli’–wychodzinajaw,dającosobieznaknajejpowierzch-
ni.Aletheiaopisanajakodoskonaleokrągłakula,mającaswój
niewidocznyśrodekorazIniechowającąsięprzedwzrokiem’
powierzchnię,jestmetaforąwiedzyrozumianejjakoekspresja
natury.Prawdajesttym,cosiępojawianazewnątrz,costaje
sięwidoczne,jawne;jednakto,cojawne,zostałoumożliwione
przezukryte.Jawnośćzależnawięcjestodniejawności.„Lecz
coznajdujesięwewnątrzkuli,cotakiegozawieraprawdapod
okrągłąpowierzchnią?Parmenidesniemówiotym,coukryte.
Jegopathosemjestjawność”10.
AletheiaColliegojestwięcprzedewszystkimświecącaiwi-
docznadlawszystkich.Jesttym,cowidziane,codostępne.To
Iciemny’Heraklit„znapathostego,coukryte”11.Heraklit,autor
słynnegoaforyzmu,głoszącego,żenaturalubisięukrywać.
Znanetesłowazostałyspisane,ofiarowaneArtemidzieiukryte
wświątyniwEfezie.Colliwswymodwołaniusiędowczesnych
mędrcówrozdzielawięcwyraźniedoświadczenieskrytościna-
turyoddoświadczeniajejjawności,wiążącpierwszezHerakli-
tem,adrugiezParmenidesemiAletheią.InaczejniżHeidegger,
dlaktóregoa-letheiaznaczynierozdzielnąjednośćnieskrytego
iskrytego,zakcentempołożonymnaskrytościwarunkującej
nieskrytość.Wydajesię,żeHeideggerowibliższyjestHerakli-
tejskipathosukrywaniasięnatury.Collinatomiaststarasięak-
centowaćmotywjawnościprawdy.Przypominaonwtymcelu
jeszczedodatkowobóstwoorfickie:Fanesa,którysymbolizuje
„wszystkoto,cosięmanifestuje,to,cowyraźne,połyskujące.
Światrozumianyjakoblasktego,coukryte”12.Blasksamjednak
niebyłbymożliwybezczegośświecącego.Powierzchniajesttyl-
koaspektemkulimającejśrodek,aniecałąkulą.
ColliwswejmetafizyceprawdyodwołujesięczęstodoPar-
menidesowejformułymówiącejoIniewzruszonymsercudobrze
zaokrąglonejprawdy’.Ukrytabezpośredniość,czyliaspektdio-
nizyjski,leżącypozaprzedstawieniamiistanowiącyichźród-
10Ibidem,s.215–216.
11Ibidem,s.214.
12Ibidem,s.107.
15
