Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Myśloprawdzie
ło–czynnikniewidoczny,leczstaledającyosobieznać–jest
nazywany„punktempodparcia,któryniedrgniewsercudo-
skonaleokrągłejAlethei”13.Kulazjejwnętrzemniewidzial-
nymispostrzeganąpowierzchniąjestdlańdobrąmetaforą,aby
mówićoprawdzie.Szczególniewymownejestinterpretowa-
nieprzezColliegookreśleniaIniewzruszoneserce’jakoIpunk-
tupodparcia’.Punktempodparciadlabłyszczeniaiświecenia
musibyćcośzanimistojącegoiukrytego.Jestwięcztyłuza
błyskamiświatełcoś,coIniedrgniewsercuokrągłejAlethei’:
tocośniewidzialnego,cośbezczegojednakwidzialnebyłoby
niemożliwe.UkrytabezpośredniośćIniedrgniewsercu’
,czyli
pozostajeniewrażliwawobecwszelkichopiniiiprzekonań,nie
należydodziedzinypodlegającejwładzypoznającegoczłowie-
ka,jestpozazmiennymiprzedstawieniami,aleteżjestwnich
wszystkichobecna,bowiembezniejtychprzedstawieńniemo-
głobybyć,onasięwnichwszystkichwyraża.Złożonośćprawdy,
jejabsolutnośćizmienność,jejfragmentaryczność,niepełność,
azarazemsięganiepozadoraźnynietrwałyobrazkutrwałemu
ijedynemu–towszystkozostajepowiedzianewmetaforzenie-
wzruszonegosercaukrytegowkuli,któreniedrgniewobecak-
tówbłyszczeniaipokazywaniasię.MitAletheizostajewięctu
przywołanyijestbezpośrednioobecnywfilozoficznejanalizie
wyrażaniasięnatury.
RównieżKarlPopperwłączawswewspółczesnemyśleniefi-
lozoficzneobecnośćboginiAletheiprzedstawionejwpoemacie
Parmenidesa.Parmenidesniestanowidlańtylkoobiektuhisto-
rycznego,leczjestelementemżywegodoświadczeniamyślenia,
rozciągłegowczasieiprzeztonadalobecnego.Popperrównież
akceptujenaukiAlethei14,choćinterpretujejewodmiennyod
innychsposób.Parmenidesjestdlańprzedewszystkimjednym
znajwiększychwczesnychfilozofówprzyrody,którzybylizdol-
nidowysuwaniaogólnychhipotez,nieopartychbezpośrednio
naobserwacji.Potęgadedukcyjnegorozumu(czylitowszystko,
czegotaknielubiłwParmenidesieNietsche)zdolnegodoprze-
nikaniazagadeknaturyorazataknasensualistycznyempiryzm
13Ibidem,s.216.
14KarlPopper,TheWorldofParmenides.EssaysonthePresocraticEnlighten-
ment,London1998.
16
