Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Próbateoretyzacjipojęcia»prawica«
jaksocjaldemokracja,nopiekuńcze”państwosocjalne,syndykalizmetc.
Jużjednakwsamympojmowaniuwłasnościrysujesiępoważnaróżnica
pomiędzypodejściemtypowokonserwatywnym
47
,akcentującymrodzinny
idziedzicznycharakterwłasnościprywatnejorazwyróżniającymmoralnie
własnośćnieruchomą(ziemską)
48
,apodejściemindywidualistycznym,
charakterystycznymdla»prawicyliberalnej«,nawracającejdorzymskie-
gotraktowaniawłasnościjakoegoistycznegonprawaużyciainadużycia”
(iusutendietabutendi)ipreferującejkapitałruchomy.
Zasadniczarozbieżnośćpanujetakżepomiędzy»prawicą«kierującą
sięnauczaniemspołecznymKościołakatolickiego
49
(coprzedVaticanumII
oznaczałotakżedążeniedowskrzeszeniaustrojustanowo-zawodowego,
nazywanegokorporacjonizmem)śprzedewszystkimzasadamipomocni-
czościisolidarności,lubtakżepokrewnymitemunauczaniukoncepcjami
solidaryzmu,dystrybucjonizmuczyogólnierzecznazywając»terceryzmu«,
a»prawicą«liberalnąilibertariańskąorazczęścią»prawicy«konserwa-
tywnej,którapostrzegającwtychkoncepcjachnnieżyciowy”romantyzm
ekonomiczny,przyjęłaprogramneoliberalny.Konsekwencjątegojest
nietylkosamowspółwystępowaniedwuodmiennychtypów»prawicy«,
alemaksymalnerozbiegunowanieekstremów»prawicowości«,gdyżto,
cojestuznawanezajejkwintesencjęwjednymodłamie,tj.społecznysoli-
daryzm,woczach»prawicy«typuliberalnegobędzieuchodzićzaodmianę
»kolektywizmu«;tozaś,cojestekstremumwolnorynkowegoleseferyzmu
(libertariański»anarchokapitalizm«),woczach»prawictradycyjnej
(konserwatywnejlubnarodowej)będzienieodróżnialneodanarchizmu
iźródłowozbieżnez»lewicowym«kontraktualizmem.Niedziwzatem,
żeoponencinapłaszczyźnietegosporuwzdecydowanysposóbdyskredy-
tująsięnawzajem.Jeśli,naprzykład,Scrutonoświadcza:nBodajnajbardziej
prostackiargumentzaczymś,copodszywasiępod»konserwatyzm«,brzmi,
47
Podzielanymzazwyczajrównieżprzezreprezentantów»prawicynarodowej«.
4s
Zob.zwłaszczarozdział5»Własność«wksiążceR.Scrutona,Coznaczy.,s.i36_i70.
49
Dotyczytozregułykonserwatystów,chrześcańskichdemokratóworazdużejczęścinaro-
dowców.
35