Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pojęcierodzinyidzieckawpolskimprawie
15
nieżdzieciprzysposobionewczasietrwaniamałżeństwaorazdzieciurodzone
jeszczeprzedzawarciemprzezichrodzicówzwiązkumałżeńskiego9.
Opowstaniurodzinydecydujezatemwpierwszejkolejnościaktzawarcia
małżeństwamiędzymężczyznąakobietą.Konstytucyjneujęciemałżeństwa
jakozwiązkukobietyimężczyzny(art.18)wykluczamożliwośćredefinicji
małżeństwanapoziomieustawowym10.Uznającrolęrodzinyijejfunkcjedla
właściwegofunkcjonowaniaspołeczeństwa,ustrojodawcawart.18Konsty-
tucjistanowi,conastępujeoHMałżeństwojakozwiązekkobietyimężczyzny,
rodzina,macierzyństwoirodzicielstwoznajdująsiępodochronąiopieką
RzeczypospolitejPolskiej”.Jesttoprzepis,któremunależyprzypisaćrangę
zasadynaczelnejKonstytucji11.Konsekwencjątegoprzepisujestkonstytu-
cyjnynakazuwzględnieniadobrarodzinywpolitycespołecznejigospodar-
czejpaństwa(art.71ust.1zd.pierwsze),przyznanierodzinomznajdującym
sięwtrudnejsytuacjimaterialnejispołecznej,zwłaszczawielodzietnyminie-
pełnym,prawadoszczególnejpomocyzestronywładzpublicznych(art.71
ust.1zd.drugie),zaśmatce–przedipourodzeniudziecka–prawado
szczególnejpomocyzestronywładzpublicznych(art.71ust.2)12.
NaosobnąuwagęzasługujągwarantowaneprzezKonstytucjęprawa
dziecka(szczególneznaczeniemająwtymprzypadkuunormowaniaart.72).
ZgodnieztymprzepisemRzeczpospolitaPolskazapewniaochronępraw
dziecka.Każdymaprawożądaćodorganówwładzypublicznejochrony
dzieckaprzedprzemocą,okrucieństwem,wyzyskiemidemoralizacją.
Dzieckopozbawioneopiekirodzicielskiejmaprawodoopiekiipomocy
władzpublicznych.Wtokuustalaniaprawdzieckaorganywładzypublicz-
nejorazosobyodpowiedzialnezadzieckosąobowiązanedowysłuchania
iwmiaręmożliwościuwzględnieniazdaniadziecka.Wewskazanymprzepisie
ustrojodawcapowołałrównieżdożyciaurządRzecznikaPrawDziecka.
9A.Gałakan-Halicka,Ograniczenie…,op.cit.,s.433–434.
10J.Pawliczak,Zarejestrowanyzwiązekpartnerskiamałżeństwo,LEXaWoltersKlu-
werbusiness,Warszawa2014,s.340.
11P
.Sobczyk,MałżeństwoirodzinaworzeczeniachTrybunałuKonstytucyjnego.Art.18,
48i71KonstytucjiRP,[wo]Matrimoniumspesmundi.Małżeństwoirodzinawprawie
kanonicznym,polskimimiędzynarodowym.Księgapamiątkowadedykowanaks.prof.
RyszardowiSztychmilerowi,red.T
.Płoski,J.Krzywkowska,WydawnictwoUniwersytetu
Warmińsko-Mazurskiego,Olsztyn2008,s.382;por.Z.Strus,Znaczenieartykułu18
KonstytucjiRzeczypospolitejPolskiej,HPalestra”2014,nr9,s.234–235;G.Kowalski,
ZałożeniaprawarodzinnegowświetleKonstytucjiRzeczypospolitejPolskiej,[wo]Prawo
rodzinnewdobieprzemian,red.P
.Kasprzyk,P
.Wiśniewski,TowarzystwoNaukoweKUL.
KatolickiUniwersytetLubelskiJanaPawłaII,Lublin2009,s.50–51.
12Por.wyrokTrybunałuKonstytucyjnegozdnia8maja2001r.,P15/00(OTK
2001,nr4,poz.83).
